Wstęp pracy dyplomowej
Tematem mojej pracy jest „Optymalizacja podatku dochodowego wybranych firm obsługiwanych przez biuro rachunkowe”.
Optymalizacja podatkowa przyczynia się do poprawy konkurencyjności, ogranicza koszty podatkowe oraz minimalizuje zagrożenia wynikające z ryzyka podatkowego. Jest działaniem zgodnym z prawem. W wyroku NSA z 31.01.2002 r. podkreślono, że istota działalności gospodarczej jest maksymalizacja zysku, a nie zobowiązań podatkowych. Nie istnieje obowiązek działań prowadzących do zmniejszenia dochodów z tego powodu, że byłoby to korzystniejsze dla budżetu państwa z punktu widzenia wpływów podatkowych.[1]
Dokonanie wyboru ma na celu uzyskanie efektu optymalizacji podatkowej polegającej na uzyskaniu zamierzonych celów przy jednoczesnym zapewnieniu możliwie najniższego obciążenia podatkowego.” Jeżeli obowiązujący porządek prawny stwarza podatnikowi możliwość wyboru kilku legalnych konstrukcji do osiągnięcia zamierzonego celu gospodarczego, z których każda będzie miała inny wymiar podatkowy, to wybór najkorzystniejszego podatkowo rozwiązania nie może być traktowany, jako obejście prawa”[2]
Pracując w biurze rachunkowym, na co dzień zajmuję się wyborem możliwości optymalnych form opodatkowania dla przedsiębiorców rozpoczynających działalność gospodarczą, podejmując decyzję, jaka forma będzie dla niego najdogodniejsza, biorąc pod uwagę względy biznesowe, jak również aspekty podatkowe przewidziane w polskim prawie. Temat mojej pracy ma swoje odzwierciedlenie w pracy zawodowej, jaką wykonuję, kwestie, jakie porusza są zawsze aktualne i ważne dla przedsiębiorców. Biorąc pod uwagę metody optymalizacji mogę wykorzystać informacje zawarte w mojej pracy do pogłębienia wiedzy i świadomego podejmowania decyzji w imieniu przedsiębiorców.
Stawiając pierwsze kroki w budowaniu własnej firmy należy podjąć decyzję, co do formy prowadzenia działalności. Polskie prawo pozostawia dużo swobody, dlatego warto dokonać odpowiedniej analizy i wybrać najbardziej odpowiednią formę prowadzenia działalności. Małe przedsiębiorstwa prowadzone w formie przedsiębiorstw jednoosobowych mogą zastosować najprostsze kryterium wyboru formy optymalnego podatku, nawet cztery możliwe formy opodatkowania tj.: opodatkowania kartą podatkową, opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, opodatkowania na zasadach ogólnych ( z progresją) i opodatkowania na zasadach liniowych ( stawka 19%).
Opodatkowanie w formie karty podatkowej charakteryzuję się tym, że podatnicy nie prowadzą żadnej ewidencji operacji gospodarczych mającej na celu ustalenie dochodu lub przychodu. Zatem to najprostsza forma prowadzenia księgowości i zarazem najtańsza, pozwalająca na zmniejszeniu kosztów administracyjnych przy niewielkich obciążeniach podatkowych.
„Zryczałtowany podatek dochodowy w formie karty podatkowej mogą prowadzić tylko niektóre taksatywnie wyliczone w załącznikach do ustawy grupy podatników prowadzących działalność usługową lub wytwórczo-usługową, pod warunkiem m.in. nieprzekroczenia określonego limitu zatrudnienia pracowników najemnych… Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej jest niezależna od rzeczywistych rezultatów prowadzonej działalności gospodarczej i płacona miesięcznie według stawek kwotowych wynikających z tabel stanowiących załącznik do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Wysokość miesięcznych stawek uzależniona jest od rodzaju wykonywanej działalności, miejsca jej wykonywania oraz liczby zatrudnionych pracowników. Podatek dochodowy w formie karty podatkowej wynikający z decyzji obniża się o kwotę składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne. Płacony jest on bez wezwania w terminach miesięcznych na rachunek właściwego urzędu skarbowego”[3].
Aby móc wybrać optymalną formę opodatkowania, biorąc pod uwagę zasady ogólne i ryczałt, można wziąć pod uwagę dochodowość firmy i przychód graniczny.
„Dochodowość krytyczna – jest jedną z dwóch części analizy progowej, możemy zdefiniować ją, jako udział dochodu w przychodzie, przy którym następuje zrównanie podatku obliczonego dla podatkowej karty przychodów i rozchodów, z kwotą podatku obliczanego na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego dla największego dopuszczalnego przychodu. Należy mieć na uwadze fakt, że dla każdej stawki podatku zryczałtowanego otrzymuje się inną wartość dochodowości krytycznej”[4].
dk =
Przychód graniczny dla sytuacji, gdy dochodowość firmy jest mniejsza od dochodowości krytycznej d<dk
P=
Przychód graniczny dla sytuacji, gdy dochodowość firmy jest większa od dochodowości krytycznej d>dk
P=
Kw – kwota odliczana od podatku w pierwszym przedziale skali podatkowej
tp – stopa ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla danej działalności
Biorąc pod uwagę rozliczenie z formie ryczałtu i podatku liniowego należy określić, w jakim przedziale kształtuje się dochód przedsiębiorstwa. W sytuacji, gdy dochód będzie mniejszy od stopy podatku bardziej korzystną formą opodatkowania będzie podatek liniowy.
Przy wyborze efektywnego opodatkowania warto uwzględnić metody rozliczania zaliczek na podatek dochodowy. Metoda podstawowa może być stosowana przez wszystkich podatników bez ograniczeń. Polega na tym, że podatnicy wpłacają na rachunek urzędu skarbowego zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące. Przy czym zaliczki za okres od I do przedostatniego miesiąca roku podatkowego podatnik ma obowiązek uiścić do 20-go dnia następnego miesiąca. Natomiast zaliczkę za ostatni miesiąc roku podatkowego uiszcza się w wysokości zaliczki za miesiąc przedostatni do 20-go dnia ostatniego miesiąca roku podatkowego.
Metoda kwartalna to rozliczenie zaliczek zarezerwowane dla podatników rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym bądź podmiotów posiadających status małego podatnika ( MP). Przy czym za MP uważa się takiego, którego przychód w roku poprzedzającym nie przekroczył 1.200.000 euro. Spełniający jeden z powyższych warunków mogą dokonywać wpłat zaliczek kwartalnie. Przy czym zaliczki za pierwsze 3 kwartały powinny zostać uiszczone do 20-go dnia miesiąca następującego po danym kwartale. Zaliczka za ostatni kwartał jest uiszczana w wysokości zaliczki za kwartał poprzedni do 20-go dnia ostatniego miesiąca roku podatkowego.
Metoda uproszczona zarezerwowana jest dla podatników, którzy za rok poprzedzający rok podatkowy o 2 lata lub za rok poprzedzający o 3 lata wykazali podatek należny. Jeśli spełniony został ten warunek podatnicy mogą wpłacać zaliczki miesięcznie w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu poprzedniego roku podatkowego. Jeżeli w zeznaniu tym podatnik nie wykazał podatku wysokość zaliczki może zostać ustalona w oparciu o roczne zeznanie złożone w roku poprzedzającym rok podatkowy o 2 lata.
Wymienione sposoby pozwalają dodatkowo ustalić optymalizacje podatku dochodowego metodą skorygowanego dochodu. Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą a także podatnicy kontynuujący działalność gospodarczą będący małymi podatnikami mają prawo do wyboru kwartalnej metody rozliczania zaliczek na podatek dochodowy. Dotyczy to zarówno podatników rozliczających się na zasadach ogólnych, jak i podatników podatku liniowego. Stosując mnożnik przy miesięcznym, kwartalnym lub uproszczonym systemie zaliczek, otrzymamy kwotę podatku za dany rok do zapłaty. Porównując obie sumy, wybieramy tę metodę, która dała najniższa kwotę podatku.
Kolejną legalna formą zmniejszenia obciążeń podatkowych jest przeniesienie działalności na inny teren lub do innego państwa, gdzie ciężary podatkowe są mniejsze np. Kajmany, Wyspy Bahama, Lichtenstein. Ta forma zmniejszania obciążeń podatkowych jest niestety niekorzystna dla budżetu państwa, gdyż zmniejszają się wpływy podatkowe.
Narzędziem optymalizacji może być wykorzystywana przez firmy polityka amortyzacji. Na szczególną uwagę zasługuje możliwość podwyższenia dla celów amortyzacji podatkowej wartości początkowej środków trwałych otrzymanych w wyniku aportu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Od początku funkcjonowania w polskiej praktyce gospodarczej leasing był traktowany, jako narzędzie służące optymalizacji podatkowej. Wynika to głównie z możliwości oferowanych przez leasing operacyjny na gruncie podatkowym. W praktyce korzyści podatkowe z leasingu sprowadzają się do skróconego okresu, w którym wydatki na spłatę samochodu trawa 24 miesiące i są zaliczane do kosztów uzyskania przychodów stanowiąc łącznie wartość początkową przedmiotu umowy. Gdyby natomiast przedsiębiorca zakupił samochód ze środków własnych, z kredytu lub w leasingu finansowym, jego kosztem byłyby odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej samochodu oraz część odsetkowa poszczególnych rat leasingowych. Pełne odpisanie wartości początkowej samochodu w ciężar kosztów trwałoby 5 lat. Podejmując decyzję o metodzie finansowania środków trwałych przedsiębiorca winien brać pod uwagę poziom swoich przychodów, które pozwolą na spłatę miesięcznych rat lub zastosowanie dłuższego okresu umowy[8]
[1] Wyrok NSA z 31.01.2020 r.S.A./Gd771/01”doradztwo podatkowe” 2003/2 s.64-67
[2] Wyrok WSZ z 30 marca2004 r. sygn. akt III SA 2984/02
[3] „Podatki i Prawo Podatkowe” Andrzej Gomułowicz, Jerzy Małecki wyd.Lexis Nexis W-wa 2008, str. 652-653
[4] mfiles.pl/pl/index.php/Dochodowo%C5%9B%C4%87_krytyczna
[5] Opracowanie z wykładów „Obciążenia fiskalne”, dr Adam Adamczyk
[6] Opracowanie z wykładów „Obciążenia fiskalne”, dr Adam Adamczyk
[7] Opracowanie z wykładów „Obciążenia fiskalne”, dr Adam Adamczyk
[8] WWW. Leksykon leasingu i motoryzacji 17-06-2010