praca licencjacka z 2003 roku
Zwolnienie podmiotowe oznacza, że podmiot będący podatnikiem nie oblicza i nie płaci podatku, jeżeli spełnia warunki do korzystania ze zwolnienia.
Wśród podatników uprawnionych do korzystania ze zwolnienia wyodrębnić można dwie grupy, tj. takich, którzy są zwolnieni bezwarunkowo i takich, którym prawodawca daje prawo wyboru zwolnienia.
Zwolnieni od podatku z mocy ustawy są podatnicy u których wartość sprzedaży towarów, a także wartość eksportu towarów lub usług nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej kwocie 10.000 EURO, opłacających podatek dochodowy w formie karty podatkowej, w zakresie działalności objętej tą formą opodatkowania, z uwzględnieniem art. 18 ust. 3.
Zwolnienie o którym mowa nie stosuje się od 1 go stycznia 2001r w przypadku podatników wykonujących czynności w zakresie handlu, w tym również obwoźnego i obnośnego oraz wykonujący usługi w zakresie: gastronomii, mechaniki precyzyjnej, mechaniki maszyn biurowych, wyrobu i napraw wag, antykorozyjnego zabezpieczenia pojazdów, mycia oraz smarowania samochodów i motocykli oraz innych usług związanych z ich naprawą, elektromechaniki z wyjątkiem dźwigowej chłodniczej i pojazdowej, rusznikarstwa, odświeżania i renowacji wyrobów skórzanych i futrzarskich, mechanicznego czyszczenia i farbowania wyrobów futrzarskich, chemicznego czyszczenia i farbowania wyrobów innych niż futrzarskie, kuśnierstwa, rękawicznictwa – wyrób rękawiczek skórzanych i skóropodobnych z wyjątkiem roboczych, ochronnych i sportowych, wytwarzania szyldów, prania pierza i puchu, którzy rozpoczęli wykonywanie czynności podlegających w opodatkowaniu przed 2 marca 2000r i na dzień 1 marca zatrudniali co najmniej dwóch pracowników, w rozumieniu przepisów o karcie podatkowej, którzy rozpoczęli wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu w okresie od 2 marca do 31 grudnia 2000 roku i zatrudniali w jakimkolwiek czasie tego okresu co najmniej dwóch pracowników w rozumieniu przepisów o karcie podatkowej i wykonywali czynności o których mowa wyżej, którzy rozpoczynają wykonywanie czynności gospodarczych podlegającym opodatkowaniu po 31 grudnia 2000r i będą wykonywali w/w czynności, od 1 stycznia 2002r w przypadku pozostałych podatników.
Jeżeli wartość sprzedaży towarów u podatników zwolnionych od podatku przekroczy kwotę graniczną, tj. 38.500 złotych w 2002r., zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przekroczenia tej kwoty, a opodatkowaniu podlega nadwyżka ponad te kwotę.
Podatnicy będący zakładami pracy chronionej w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych mogą wybrać zwolnienie od podatku bez względu na wartość sprzedaży towarów pod warunkiem złożenia przez podatnika pisemnego oświadczenia we właściwym urzędzie skarbowym.
Podatnicy rozpoczynający wykonywanie czynności gospodarczych w ciągu roku podatkowego mogą wybrać zwolnienie od podatku jeżeli przewidziana przez podatnika wartość sprzedaży towarów nie przekroczy w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży kwoty granicznej. Podatnik ten przed dniem dokonania sprzedaży, obowiązany jest do złożenia w urzędzie skarbowym pisemnego oświadczenia o wyborze zwolnienia.
Jeżeli podatnicy wykorzystując związki z kontrahentami tak układają swoje interesy, że uzyskują wartość sprzedaży towarów znacznie odbiegającą od tej, którą uzyskaliby w przypadku gdyby związek ten nie istniał a w wyniku tych związków nastąpiło zmniejszenie wpływów podatkowych, zwolnienie od podatku traci moc od początku roku podatkowego.
Warto podkreślić, że podatnicy zwolnieni od podatku VAT z mocy ustawy, mogą w danym roku podatkowym zrezygnować ze zwolnienia, składając zawiadomienie w urzędzie skarbowym przed początkiem danego miesiąca wraz z zgłoszeniem VAT-R.
Podatnicy zwolnieni od podatku VAT mogą zrezygnować ze zwolnienia przed dniem dokonania pierwszej czynności określonej w art. 2 ustawy vatowskiej. Podatnik, który zrezygnował ze zwolnienia od podatku VAT, może po upływie 3 lat od daty tej rezygnacji ponownie skorzystać ze zwolnienia.[1]
Zwolnienie podmiotowe zamyka drogę do potrącenia podatku pobranego we wcześniejszych fazach obrotu. W takiej sytuacji odbiorcy producenta zwolnionego, zobowiązani do zapłacenia podatku, zmuszeni są do ponownego opodatkowania raz już opodatkowanej wartości. W wypadku bowiem zwolnienia od podatku danego producenta, nie podlegający potrąceniu podatek zapłacony już przez jego dostawcę wkalkulowany jest w koszty producenta zwolnionego, a następnie w cenie zbytu przerzucany na kolejnego nabywcę towaru.
Tak więc podatek staje się niepotrącalnym elementem ceny, co oczywiście musi oznaczać podwyższenie kosztów odbiorcy producenta zwolnionego. Pomimo stosowania podatku od wartości dodanej może dojść do kumulatywnego obciążenia podatkowego. Z tego niebezpieczeństwa trzeba sobie zdawać sprawę, zwłaszcza, że efekt kumulacji wzrasta w zależności od wysokości sumy podatków zapłaconych przez dostawcę producenta zwolnionego.
[1] W. Sasin, Podatek od towarów i usług (VAT)., Wydawnictwo Sigma, Skierniewice 2002., s. 28.