Zbiorcze portfele papierów wartościowych

5/5 - (2 votes)

Zbiorcze portfele papierów wartościowych (zwane również funduszami inwestycyjnymi) to forma inwestowania, w której pieniądze wielu inwestorów są zgromadzone i inwestowane w różne instrumenty finansowe, takie jak akcje, obligacje, instrumenty pochodne czy nieruchomości. Celem zbiorczych portfeli papierów wartościowych jest uzyskanie wyższej stopy zwrotu niż przeciętnej dla danego rynku, a także ochrona przed ryzykiem poprzez dywersyfikację.

Fundusze inwestycyjne są zarządzane przez specjalistyczne instytucje zarządzające (np. towarzystwa funduszy inwestycyjnych), które dbają o właściwą alokację środków i monitorują sytuację na rynku. Inwestorzy w fundusze inwestycyjne kupują jednostki uczestnictwa, a ich własność jest proporcjonalna do ilości posiadanych jednostek. Wysokość zysku lub straty z inwestycji zależy od wyniku inwestycji funduszu.

Przepisy dotyczące funduszy inwestycyjnych, znowelizowane w 2001 roku, umożliwiają tworzenie i zarządzanie przez towarzystwa funduszy zbiorczymi portfelami papierów wartościowych. W tym celu, towarzystwo nabywa papiery wartościowe na swój rachunek i następnie przydziela jednostki uczestnictwa, które reprezentują prawo właściciela do żądania zbycia przez towarzystwo proporcjonalnej części aktywów portfela i wypłaty uzyskanego środka pieniężnego.

Regulamin określa zasady zarządzania portfelem przez towarzystwo, w tym udział procentowy papierów wartościowych w portfelu, który może ulec zmianie tylko w wyjątkowych sytuacjach. Ilość jednostek uczestnictwa jest z góry określona i nie można zbywać nowych jednostek zamiast umorzonych.[1]

Zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych polega na dokonywaniu inwestycji w papiery wartościowe, takie jak akcje, obligacje i instrumenty pieniężne, w imieniu posiadaczy jednostek uczestnictwa. Zarządzający towarzystwo funduszu odpowiada za podejmowanie decyzji inwestycyjnych i monitorowanie wyniku inwestycji, zgodnie z polityką inwestycyjną określoną w regulaminie funduszu. Celem zarządzania zbiorczym portfelem jest osiągnięcie jak najlepszego zysku dla posiadaczy jednostek uczestnictwa, przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa inwestycji.

Zarządzające towarzystwo funduszu powinno stale monitorować rynki finansowe i wykonywać analizy, aby mieć pewność, że inwestycje są zgodne z polityką inwestycyjną i osiągają zamierzone cele. To bardzo ważne, aby towarzystwo inwestycyjne było w stanie reagować na zmiany na rynku i podejmować decyzje inwestycyjne, które będą korzystne dla posiadaczy jednostek uczestnictwa.

Ostatecznie, zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych jest odpowiedzialne za utrzymanie i zwiększanie wartości aktywów zgromadzonych w funduszu, aby zapewnić najlepszy zysk dla posiadaczy jednostek uczestnictwa.


[1] Stowarzyszenie Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, Raport 2001, por. także Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 lipca 2001r. w sprawie sprawozdań finansowych zbiorczego portfela papierów wartościowych oraz w sprawie warunków zarządzania zbiorczymi portfelami papierów wartościowych

Fundusze akcyjne

5/5 - (3 votes)

Fundusze akcyjne to jedna z form inwestowania w akcje. Są to fundusze inwestycyjne, które inwestują swoje środki głównie w akcje spółek. Celem funduszy akcyjnych jest uzyskanie wysokiej stopy zwrotu, a jednocześnie zminimalizowanie ryzyka poprzez dywersyfikację portfela.

Inwestor, który zdecyduje się na zakup jednostek uczestnictwa funduszu akcyjnego, staje się jego udziałowcem i uczestniczy w jego zyskach i stratach proporcjonalnie do wielkości swojego udziału. W funduszu akcyjnym decyzje inwestycyjne podejmuje zatrudniony specjalistyczny zarządzający, który dokonuje analizy i wyboru spółek, w które fundusz powinien inwestować.

Należy pamiętać, że fundusze akcyjne są inwestycją zagregowaną i zmienną, a ich wartość jednostek uczestnictwa może się zmieniać w zależności od sytuacji na rynku akcji. W związku z tym, fundusze akcyjne są bardziej ryzykowne niż fundusze obligacji, jednak oferują potencjalnie wyższą stopę zwrotu w dłuższej perspektywie czasowej.

W 2002 roku, 25 funduszy akcyjnych odnotowało średni spadek wartości jednostek uczestnictwa o 7,5%. Średnia ważona stopa zwrotu wyniosła -2,2%. Mimo że było to lepsze wynik niż rok wcześniej (-18,2%), nie pozwoliło ono na odrobinę strat poniesionych w 2001 roku. Fundusze akcyjne inwestujące w Polsce uzyskały lepsze wyniki niż te inwestujące za granicą. Średnia arytmetyczna strata 18 funduszy inwestujących na giełdzie w Warszawie wyniosła tylko 0,1%, natomiast 7 funduszy inwestujących w akcje zagranicznych firm straciło średnio 26,7%. Różnica ta była spowodowana głównie różnicami w skali spadków na warszawskiej giełdzie i giełdach zagranicznych w 2002 roku. Wartość jednostek uczestnictwa 10 funduszy wzrosła, a 15 funduszy odnotowało spadek. Najlepsze wyniki uzyskał fundusz, który zarobił 8,2%, a najgorsze -41,7%. W porównaniu z portfelem wzorcowym składającym się z 90% indeksu WIG i 10% 52-tygodniowych bonów skarbowych, który zyskał 4,1%, tylko sześć funduszy uzyskało lepsze wyniki.

Ostatnie pięć lat w dziedzinie funduszy akcyjnych charakteryzowało się dużą niestabilnością, co potwierdza ich średnia ważona aktywami roczna stopa zwrotu, która zawierała się w przedziale między -18,5% a 33,6%. Skumulowana stopa zwrotu dla funduszy akcyjnych w latach 1998-2002 wyniosła -8,1%, co odpowiada średniej rocznej stopie zwrotu na poziomie -1,7%.

Takie wyniki potwierdzają, że inwestowanie w jednostki uczestnictwa funduszy akcyjnych nadal niosą ze sobą wysokie ryzyko. Wraz z poprawą sytuacji gospodarczej, powinno ono zmniejszać się, co przełoży się na lepsze wyniki i notowania zarówno polskich, jak i zagranicznych spółek.

Tabela 14. Średnie ważone stopy zwrotu funduszy akcyjnych w latach 1998-2002.

Źródło: Stowarzyszenie Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, Raport 2002; Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Czynniki wpływające na wyniki funduszy inwestycyjnych

5/5 - (2 votes)

Wyniki funduszy inwestycyjnych zależą od wielu czynników, w tym:

  1. Rynków kapitałowych: Wzrosty i spadki na giełdach akcji, rentowności obligacji, kursów walut, a także zmiany stop procentowych i globalne nastroje inwestycyjne wpływają na wyniki funduszy inwestycyjnych.
  2. Strategii inwestycyjnej: Rodzaj i skład aktywów, w jakie inwestuje fundusz, ma wpływ na jego wyniki. Fundusze akcji, na przykład, są bardziej narażone na ryzyko, ale też mogą przynieść większe zyski niż fundusze obligacji.
  3. Zdolności zarządzającego: Kwalifikacje i doświadczenie zarządzającego funduszem, a także jego umiejętność podejmowania trafnych decyzji inwestycyjnych, wpływają na wyniki funduszu.
  4. Konkurencja: Konkurencja na rynku funduszy inwestycyjnych może wpłynąć na wyniki funduszu poprzez wprowadzanie nowych produktów i usług, a także zmiany w cenach i kosztach zarządzania.
  5. Zmiany prawne i regulacje: Zmiany w prawie i regulacjach, dotyczące funduszy inwestycyjnych, wpływają na wyniki funduszu poprzez wprowadzanie nowych ograniczeń lub obowiązków, a także zmiany w kosztach zarządzania.
  6. Zmienność i ryzyko: Fundusze inwestycyjne narażone są na ryzyko związane z niepewnością co do wyników inwestycji, a także na zmienność wartości aktywów.

Ogólnie rzecz biorąc, wyniki funduszy inwestycyjnych są trudne do przewidzenia i zależą od wielu czynników, w tym od sytuacji na rynkach finansowych, strategii inwestycyjnej i zarządzania.

Wyniki funduszy inwestycyjnych są uwarunkowane wieloma różnorodnymi czynnikami. Zależność między zyskiem a poziomem ryzyka zależy przede wszystkim od stosowanej przez dany fundusz strategii inwestycyjnej i rodzaju lokat. Kontekst giełdowy, odzwierciedlający stan gospodarki, jest kluczowy dla wyników funduszy akcyjnych i częściowo funduszy hybrydowych. Natomiast wyniki funduszy obligacji i rynku pieniężnego są najsilniej powiązane z poziomem stóp procentowych i ich fluktuacjami. Zmienność kursu walutowego może również mieć znaczący wpływ na fundusze inwestujące w instrumenty denominowane w obcych walutach, zarówno dłużnych, jak i udziałowych. Ostateczna wysokość zwrotu z poszczególnych funduszy zależy od skuteczności zarządzających nimi specjalistów oraz wysokości kosztów ponoszonych przez uczestników.

Lata 1998-2002 cechowały się wysoką zmiennością na polskim rynku akcji, co odbijało się na niestabilności wyników funduszy akcyjnych i zrównoważonych. Roczne zmiany wartości indeksu WIG wahały się w tym okresie od -22% w 2001 do 41,3% w 1999 r. Poprawa sytuacji gospodarczej i wprowadzenie standardów ładu korporacyjnego może jednak zwiększyć stabilność rynku akcji w przyszłości.

Rok 2002 był szczególnie dobry dla funduszy inwestujących w papiery wierzycielskie, ze względu na spadek stóp procentowych i wzrost cen papierów dłużnych, a także oczekiwania na akcesję Polski do UE i konwergencję polskiej gospodarki. W tym samym czasie, oprocentowanie depozytów bankowych obniżało się, co wzmagało atrakcyjność funduszy obligacji i rynku pieniężnego.

Wykres 14. Wartość indeksu WIG oraz wielkość obrotów na rynku podstawowym GPW w Warszawie w latach 1998 – 2002

Źródło: Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie

Rok 2002 nie przyniósł spodziewanej poprawy na rynku akcji, po trudnym roku 2001. Gospodarka polska i innych krajów (Europa i Stany Zjednoczone) wychodziła powoli z okresu stagnacji, a brak sygnałów ożywienia gospodarczego oraz problem kreatywnej księgowości wpłynęły negatywnie na wycenę spółek. Fundusze akcyjne i hybrydowe, które miały spore udziały papierów udziałowych, nie spełniły oczekiwań inwestorów i nie umożliwiły odrobienia strat z 2001 roku.

Średni wzrost wartości jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych wyniósł w 2002 roku 4,5%, co oznacza wzrost o 6,5 punktów procentowych w stosunku do roku poprzedniego. Średnia ważona aktywami stopa zwrotu wyniosła 10,4%, co stanowi wzrost o 11,1 punktów procentowych w stosunku do 2001 roku. Taka duża różnica między średnią arytmetyczną a średnią ważoną wynikała z bardzo dobrych wyników największych funduszy obligacji. W ciągu ostatnich 5 lat średnia roczna stopa zwrotu ze wszystkich funduszy inwestycyjnych otwartych wynosiła od -9,9% do 26,1%. Skumulowana 5-letnia stopa zwrotu wynosiła 37,1%, co odpowiada średniemu rocznemu dochodowi w wysokości 6,5%.

Tabela 12. Średnie stopy zwrotu otwartych funduszy inwestycyjnych oraz funduszy powierniczych w latach 1998 – 2002.

Źródło: Stowarzyszenie Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, Raport 2002

Ograniczenia lokat funduszy zamkniętych

5/5 - (2 votes)

Lokaty w zamkniętych funduszach inwestycyjnych są formą inwestowania w papiery wartościowe, takie jak akcje, obligacje czy nieruchomości. Są one zamknięte, co oznacza, że emitowanie nowych jednostek uczestnictwa jest ograniczone. Inwestorzy zakupują jednostki uczestnictwa, które reprezentują ich udział w aktywach funduszu.

Lokaty w zamkniętych funduszach inwestycyjnych są uważane za bardziej ryzykowne niż lokaty w funduszach otwartych, ponieważ ich wartość może się znacznie zmieniać w czasie. Mogą być jednak bardziej atrakcyjne dla inwestorów poszukujących większych zysków.

Warto zauważyć, że lokaty w zamkniętych funduszach inwestycyjnych mogą być ograniczone w czasie, co oznacza, że inwestor nie będzie mógł wycofać swoich pieniędzy przez określony czas. Ponadto, warto zwrócić uwagę na opłaty związane z lokowaniem pieniędzy w tego typu funduszach, takie jak opłaty za zarządzanie czy opłaty za wyjście.

W każdym przypadku, przed podjęciem decyzji o lokacie w zamkniętym funduszu inwestycyjnym, należy dokładnie zapoznać się z jego regulaminem i wszelkimi związanymi z nim ograniczeniami i opłatami, aby uniknąć niepotrzebnych ryzyk.

Lokaty w funduszach zamkniętych są regulowane przepisami prawnymi i są objęte kilkoma ograniczeniami. Oto kilka najważniejszych ograniczeń dotyczących lokat w funduszach zamkniętych:

  1. Długość trwania lokaty: Lokaty w funduszach zamkniętych często mają określony czas trwania i nie są dostępne do wcześniejszego wycofania.
  2. Minimalna wysokość lokaty: Fundusze zamknięte często wymagają minimalnej kwoty, jaką można zainwestować.
  3. Brak gwarancji: Z powodu nieregulowanego charakteru funduszy zamkniętych, nie gwarantują one zysków i nie są objęte gwarancjami banków.
  4. Ograniczenia w zbywaniu udziałów: W przypadku funduszy zamkniętych, zbywanie udziałów może być ograniczone i nie jest tak łatwe, jak w przypadku funduszy otwartych.
  5. Ryzyko: Inwestowanie w fundusze zamknięte niesie ze sobą ryzyko, takie jak straty, niestabilność cen i niezgodność z oczekiwaniami inwestora.

Warto pamiętać, że każdy fundusz zamknięty jest inny i może mieć inne ograniczenia i warunki. Przed zainwestowaniem w fundusz zamknięty, ważne jest, aby dokładnie zrozumieć jego strukturę, ograniczenia i ryzyko.

Fundusz inwestycyjny zamknięty, zgodnie z ustawą o funduszach inwestycyjnych, może lokować swoje aktywa w następujące rodzaje instrumentów finansowych:

  1. Papiery wartościowe,
  2. Wierzytelności, z wyjątkiem wierzytelności wobec osób fizycznych,
  3. Udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością,
  4. Waluty,
  5. Prawa pochodne od praw majątkowych będących przedmiotem lokat,
  6. Transakcje terminowe,
  7. Towary giełdowe, które są zbywalne.

Są jednak następujące ograniczenia dotyczące proporcji, w jakiej te różne rodzaje instrumentów finansowych mogą być lokowane w funduszu:

  1. Papiery wartościowe, wierzytelności i udziały w jednym podmiocie nie mogą razem stanowić więcej niż 10% wartości aktywów funduszu (z wyjątkiem list zastawnych wyemitowanych przez jeden bank hipoteczny, które nie mogą stanowić więcej niż 25% wartości aktywów funduszu).
  2. Waluta obcego państwa nie może stanowić więcej niż 10% wartości aktywów funduszu (w tym również euro).

Ograniczenia te nie dotyczą papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, państwa należące do OECD lub międzynarodowe instytucje finansowe, w których Rzeczpospolita Polska jest członkiem albo co najmniej jedno z państw należących do OECD.[1]


[1]  M. Dyl, Fundusze inwestycyjne. Zasady funkcjonowania, Warszawa 2001, s. 163-166

Etnocentryzm konsumencki i znaczenie efektu kraju pochodzenia

5/5 - (2 votes)

Etnocentryzm konsumencki to pojęcie odnoszące się do preferencji konsumentów dla produktów pochodzących z ich własnego kraju w porównaniu do produktów importowanych. Jest to zjawisko powszechne na całym świecie, a jego stopień zależy od wielu czynników, takich jak kultura, poziom patriotyzmu, doświadczenia historyczne czy aktualne nastroje społeczne.

Kluczową koncepcją związaną z etnocentryzmem konsumenckim jest efekt kraju pochodzenia. Jest to zjawisko, które opisuje wpływ postrzeganego kraju pochodzenia produktu na decyzje zakupowe konsumenta. Dla wielu konsumentów, kraj, w którym produkt został wyprodukowany, jest ważnym czynnikiem wpływającym na ich postrzeganie jakości produktu, jego wartości i wiarygodności. Przykładowo, produkty z Niemiec są często kojarzone z solidnością i wysoką jakością, podczas gdy produkty z Włoch mogą być kojarzone z luksusem i stylem.

Etnocentryzm konsumencki i efekt kraju pochodzenia mają istotne implikacje dla marketingu i strategii biznesowych. Firmy muszą być świadome tych zjawisk i brać je pod uwagę przy planowaniu swoich strategii marketingowych i komunikacyjnych. Dla firm eksportujących swoje produkty, zrozumienie efektu kraju pochodzenia i etnocentryzmu konsumenckiego w docelowym kraju może być kluczowe dla osiągnięcia sukcesu na rynku.

Z drugiej strony, firmy muszą być również świadome negatywnych aspektów etnocentryzmu konsumenckiego. Może on prowadzić do dyskryminacji produktów importowanych i utrudniać wejście na nowe rynki. Dodatkowo, etnocentryzm konsumencki może być także wykorzystywany do manipulowania konsumentami przez zniekształcanie informacji o kraju pochodzenia produktu.

Ogólnie rzecz biorąc, etnocentryzm konsumencki i efekt kraju pochodzenia są złożonymi zjawiskami, które wymagają dogłębnego zrozumienia ze strony marketerów. Oba te zjawiska pokazują, jak ważne są kultura i kontekst społeczny w decyzjach zakupowych konsumentów i jak skomplikowane mogą być te procesy.

Choć etnocentryzm konsumencki jest powszechnym zjawiskiem, warto pamiętać, że nie jest jedynym czynnikiem wpływającym na decyzje zakupowe konsumentów. Ceny, dostępność, preferencje osobiste i wiele innych czynników także mają znaczenie. Dlatego ważne jest, aby firmy brały pod uwagę różne czynniki wpływające na decyzje konsumenckie, a nie skupiały się wyłącznie na kraju pochodzenia. Niezależnie jednak od tych innych czynników, zrozumienie etnocentryzmu konsumenckiego i efektu kraju pochodzenia jest kluczowe dla skutecznego marketingu i sukcesu na rynku globalnym.