Elementy konstrukcji podatku

5/5 - (3 votes)

Każdy podatek składa się z określonych elementów, które zostały nazwane elementami konstrukcji podatku. Możemy wyróżnić:[1]

1). Podmiot i przedmiot podatku,

2). Podstawa opodatkowania,

3). Stawka podatkowa,

4). Terminy i warunki płatności podatku.[2]

Jako inne elementy możemy wyróżnić ulgi i zwolnienia, a także zwyżki podatkowe. Przedstawione jest to na poniższym schemacie.

Schemat nr 2. Elementy konstrukcji podatku

PODMIOT PODATKU

PRZEDMIOT PODATKU

PODSTAWA OPODATKOWANIA

STAWKA PODATKU

TERMINY PŁATNOŚCI

ULGI, ZWOLNIENIA, ZWYŻKI

WARUNKI PŁATNOŚCI

Źródło: opracowanie własne


[1] szerzej S. Owsiak, s. 160-162 ;

[2] por. art. 4 paragraf2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa ;

Odliczenia od podatku za rok 1999

5/5 - (3 votes)

Tabela nr 1. Odliczenia od podatku za rok 1999

Polska
U.S. Tomaszów L.
Ogółem
1.956.418 tys. zł
6.875 tys. zł.
Na odpłatne kształcenie w szkołach wyższych
(liczba podatników)
245.498
(1,20% ogółu podatników)
1.624
Kwota odliczeń
82.125 tys. Zł
29% podatników)
341 tys. zł.
Remonty i modernizacje
4.802.125 tys.
18.248 tys.
Kwota odliczeń
1.482.686 tys. zł
5.400 tys. zł.
Liczba podatników dokonujących odliczenia z tego tytułu
3.825.219
(16% podatku po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne
15.416

Źródło: Biuletyn Skarbowy Ministra Finansów Nr 5 (23) 2000 r.

Źródło: Sprawozdanie od Izby Skarbowej

W  roku 1999 ogółem odliczono 1.956.418 tys. zł., w tym 6. 583 tys. zł. W Urzędzie Skarbowym w Tomaszowie Lubelskim. Największe odliczenia przypadają na remont i modernizację.

Tabela nr  2. Odliczenia od podatku za rok 2000

Polska
U. S. Tomaszowie Lub.
Ogółem
2.960.816 tys. zł.
9. 674 tys. zł
Na odpłatne kształcenie w szkołach wyższych
(liczba podatników)
352.835
(1,48% ogółu podatników)
1.817
Kwota odliczeń
98.138 tys. zł.
332 tys. zł.
Remonty i modernizacje
7.207.454 tys.
23.064 tys..
Kwota odliczona od podatku
2.249.969 tys. zł.
(4,91% podatku przed odliczeniami)
7.200 tys. zł.
Liczba podatników dokonujących odliczenia z tego tytułu
5.755.364
(24,18% ogółu podatników)
18.417

Źródło: Biuletyn Skarbowy Ministra Finansów Nr. 5 (29) 2001 r.

Źródło: Sprawozdanie do Izby Skarbowej

W 2000 roku ogółem odliczono 2.960.816 tys. zł., w tym w Urzędzie Skarbowym 9.674 tys. zł. . Tradycyjnie największe odliczenia przypadają na remont i modernizację.

Tabela nr 3. Odliczenia od podatku za 2001 rok

Polska
U.S. Tomaszów Lub.
Ogółem
4.125.874 tys. zł.
13.203 tys. zł.
Na odpłatne kształcenie w szkołach wyższych
(liczba podatników)
670.776
(2,91% ogółu podatników)
2.146
Kwota odliczeń
88.148 tys. zł.
(0,27% podatku przed odliczeniami)
283 tys. zł.
Remonty i modernizacja
11.128.739 tys. zł.
35.612 tys. zł.
Kwota odliczeniowa od podatku
3.380.235 tys. zł.
(10,53% podatku po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne
10.824 tys. zł.
Liczba podatników dokonujących odliczenia z tytułu wydatków mieszkaniowych
7.076.491
(30,74% ogółu podatników)
22.645

Źródło: Biuletyn Skarbowy Ministerstwa Finansów Nr 5 (35) 2002 r.

Źródło: Sprawozdanie Izby Skarbowej

Ogółem odliczono 4.125.874 tys. zł., w tym w Urzędzie Skarbowym w Tomaszowie Lub. 13.203 tys. zł. . Największe odliczenia przypadają na remont i modernizację.

Już w roku 2000 odnotowano wzrost o ponad 2.000.000 tys. zł. ( w porównaniu z rokiem poprzednim ) a w 2001 r. Już o około 4.000.000 tys. zł. Jeżeli chodzi o Urząd Skarbowy w Tomaszowie Lubelskim suma ta wzrosła w 2000 r. o około 5.000 tys. zł, a w 2001 r. o kolejne 12000 tys. zł.

Wyraźny wzrost możemy zaobserwować  porównując dane z 2000 i 2001 roku odnośnie liczby podatników korzystających z ulg na odpłatne kształcenie w szkołach wyższych. Liczba ta w 2001 r. wzrosła o 1,4% ogółu podatników (w roku 2000 wynosiła zaledwie 0,28%). Natomiast w U.S. różnica ta jest mniejsza i wynosi około 300 podatników (podczas gdy w 2000 r. szacowała się w granicach 200 podatników).Ciekawym zjawiskiem jest tutaj gwałtowny wzrost kwoty odliczeń w 2000 r. , a później jego spadek w roku 2001. Wzrost możemy tłumaczyć wzmożoną chęcią do zdobywania wykształcenia, podwyższania kwalifikacji zawdowych, co odgrywa ogromną rolę na polskim rynku pracy, biorąc pod uwagę ok. 20% bezrobocie. Natomiast spadek jest prawdopodobnie skutkiem zmieniających się zasad  korzystania z tego rodzaju odliczenia.

Reasumując, z danych wykazanych w powyższych tabelach, w latach 1999-2000 następuje regularny wzrost liczby odliczeń oraz ich sum ( z nielicznymi wyjątkami).

W roku 2000 ogółem odliczono 2.960.816 tys. zł. , czyli prawie o 1.000.000 tys. zł.więcej niż w roku 1999. Sytuacja ta się powtarza przy odliczeniachz 2001 roku, gdzie ich suma powiększyła się o kolejne 1.000.000 tys. zł. W Urzędzie Skarbowym w Tomaszowie Lub. Zmiany idą także w tym samym kierunku. W roku 2000 suma odliczeń wzrosła o 3.091 tys. zł.. , natomiast w roku 2001 jeszcze o 3.529 tys. zł.

Wyciągając wnioski z tego faktu  należy stwierdzić, że mimo ogromnego kryzysu w jakim znajduje się obecnie polska gospodarka obserwujemy powolny rozwój. Zwiększające się liczby odliczeń  związane są ze wzrostem  liczby osób rozpoczynających bądź kontynuujących określone działania, inwestycje – co pobudza rozwój gospodarki.

Możliwość odliczenia ulg od podatku i dochodu oraz luki podatkowe sprzyjają osobom o dużych dochodach. W pierwotnym zamiarze ustawy  można się domyślać celu, jakim kierował się ustawodawca, przyznając poszczególne ulgi.

Państwo uznając ulgi nie kierowało się chęcią zmniejszenia podatnikom wymiaru podatku (od tego jest skala), lecz skłaniało ich w ten sposób do ponoszenia określonego rodzaju wydatków, w celu pobudzenia rozwoju wybranych gałęzi gospodarki – jak wyżej.