Rysunek nr 2 : Funkcje podatków
Źródło: Opracowanie własne
Podatki spełniają trzy główne funkcje:
- fiskalną – są głównym źródłem dochodów budżetu państwa, gwarantują finansowanie wydatków publicznych. Jest to pierwotna, najstarsza funkcja podatków,
- stymulacyjną – są wykorzystywane przez państwo jako instrument oddziaływania na decyzje podmiotów gospodarczych w celu skorelowania ich z założeniami polityki gospodarczej i społecznej państwa,
- redystrybucyjną – są instrumentem przesuwania dochodów pomiędzy różnymi grupami społecznymi.
Efekt redystrybucyjny podatków zależy od systemu podatkowego, a w szczególności od podatków bezpośrednich. Dla pewnego obrazu należy także uwzględnić podatki pośrednie takie jak VAT czy akcyza, których rola w naszym budżecie rośnie[1].
Sposób wydatkowania środków budżetowych – przede wszystkim na świadczenia dla najuboższych – może wzmocnić lub osłabić efekt redystrybucji podatków.
[1] S. Owsiak op. cit. s. 139-145