Każdy produkt wprowadzony na rynek przechodzi przez pewne fazy. Cykl życia usługi obejmuje okres od sprzedaży pierwszej usługi do jej wycofania z rynku. Według T. Levitta[1] autora książki Marketing Myopia, wszystkie gałęzie przemysłu ulegają starzeniu się.
Każda branża przeżywa swój okres świetności oraz upadku. Gałęzie przemysłu, jak górnictwo, przemysł stoczniowy przeżywają powolny upadek, natomiast niektóre nowe branże są w fazie rozkwitu, np. przemysł komputerowy, półprzewodnikowy. T. Levitt pokazał, że podstawową przyczyną upadku wielu gałęzi przemysłu była wiara w stały rozwój z jednoczesnym pomijaniem potrzeb klienta.
Spostrzeżenia T. Levitta dotyczą także rynku usług finansowych. Nawet bardzo atrakcyjne z początku produkty starzeją się w miarę upływu czasu. Wypierane są przez nowe, zupełnie inne produkty, lub też zostają poddawane pewnym innowacjom, dzięki którym dłużej mają pozostać atrakcyjne i skutecznie opierać się konkurencji. Usługi finansowe, podobnie jak produkty, przechodzą przez takie same fazy rozwoju. Wykres 2. prezentuje główne fazy życia produktu bankowego.
Wykres 1. Cykl życia produktu bankowego[2]
Główne fazy życia produktu (usługi bankowej) to:
– wprowadzenie,
– wzrost,
– dojrzałość (nasycenie),
– spadek.
W fazie wprowadzenia usługa nie jest znana na rynku. Konieczne jest więc podjęcie szerokiej akcji reklamowej w celu uświadomienia potencjalnym klientom pojawienia się nowego produktu. W tej fazie produkt nie przynosi zysków z uwagi na koszty związane z opracowaniem, wprowadzeniem i promocją oraz na niski poziom sprzedaży. Mamy tu do czynienia z popytem pierwotnym.[3] Nierzadko pierwsi nabywcy ujawniają różne wady produktu, co wymaga modyfikacji połączonych z dalszymi kosztami. O ile produkt (usługa) jest całkowitą nowością, ma unikalny charakter, to w omawianej fazie nie występuje zagrożenie ze strony konkurencji. Na tym etapie nabywcami są z reguły osoby określane jako innowatorzy. Zalicza się do nich klientów lepiej wykształconych, którzy lubią kupować nowości. Od nich i ich akceptacji zależy, czy produkt przyjmie się na rynku (wykres 3.).
Przykładem nowych produktów (usług) wprowadzanych na polski rynek są karty do bankomatów, karty kredytowe PolCard, Master, karty płatnicze Visa, Access, Euro-Card, American Express oraz akcje funduszy powierniczych.
[1] B.W. Żurawik: Marketing…, op.cit. na podstawie T. Levitt: Marketing Myopia. Harvard Business Reviev,1960.,s 67
[2] J. Altkorn: Podstawy…, op. cit., s. 126.
[3] Tamże, s. 132.