Miesiąc: listopad 2012

„Rozliczenia w obrocie zagranicznym przeprowadzane są za pośrednictwem wyspecjalizowanych w tej dziedzinie banków. Wykonują one dyspozycje płatnicze jednostek gospodarczych, a także innych banków, różnych instytucji i osób prywatnych.”[1] Banki cały czas współpracują ze sobą wykonują wzajemne polecenia, także przeprowadzają między sobą różne transakcje. W ich interesie leży również ochrona klientów przed ryzykiem towarzyszącym zagranicznym operacjom.

Czasami zdarza się ,że banki są wykluczone z rozliczeń. Ma to miejsce w nielicznych przypadkach kiedy przedsiębiorstwa rozliczają się , kompensując wzajemne należności. Te rozliczenia zwane kompensacyjnymi natrafiają na różne trudności związane z brakiem wzajemnych należności i zobowiązań pomiędzy partnerami. Innym przypadkiem kiedy bank nie bierze udziału w operacjach jest przeprowadzanie międzynarodowych transakcji eksportowych w formie barteru czyli tzw. umowy wymiany towaru za towar.

„Zagraniczne operacje rozliczeniowe mogą być przeprowadzane przez banki jako :

• rozliczenia dewizowe
• rozliczenia bezdewizowe”[2]

Bezgotówkową formę rozliczeń zagranicznych stanowią rozliczenia dewizowe. Ich stosowanie pozwala usprawnić technikę płatniczą w przebiegu płatności oraz obniżyć koszty. Dzieje się tak za sprawą nieskomplikowanego schematu rozliczania, który przedstawia się następująco: dłużnik przesyła wierzycielowi dewizę , która w kraju wierzyciela stanowi podstawę do otrzymania pieniądza krajowego. Sprzedaż jak i kupno dewiz odbywają się za pośrednictwem banków pobierających za te czynności prowizje i opłaty bankowe. Sprawne funkcjonowanie rozliczeń za pomocą dewiz jest możliwe dzięki temu, że banki gromadzą na te cele dewizy i współpracują w tym zakresie z bankami zagranicznymi.

Wybór formy rozliczenia dewizowego uzależniony jest od wymagań klienta, który może żądać od swego kontrahenta spełnienia określonych warunków. Dlatego też ukształtował się podział na :

• nie uwarunkowane formy rozliczeń – znajdują one zastosowanie przy opłacaniu usług, spłacie długu lub odsetek, a także w przekazach na rzecz osób prywatnych. Zalicza się do nich polecenia wypłaty i przekazy pieniężne ,czeki, weksle oraz akredytywy pieniężne.
• uwarunkowane formy rozliczeń – związane są z ryzykiem towarzyszącym transakcjom zagranicznym a stosowane są głównie w rozliczeniach z tytułu importu i eksportu. Zalicza się do nich różne formy inkasa bankowego oraz akredytyw dokumentowych.