Szkoła behawioralna – (1924) – koncentruje się na zachowaniu pracownika w kontekście organizacyjnym. Ruch na rzecz stosunków międzyludzkich, pobudzony narodzinami psychologii przemysłowej, zastąpił kierunek naukowego zarządzania w roli dominującego podejścia do zarządzania w latach 30-tych i 40-tych. Głównymi przedstawicielami tego ruchu byli A. Maslow oraz D. McGregor. Zachowanie organizacyjne, współczesne odgałęzienie kierunku behawioralnego, czerpie z interdyscyplinarnej podstawy i dostrzega złożoność ludzkiego zachowania w układzie organizacyjnym. Podejście to przyniosło ważne wnioski badawcze w dziedzinie motywacji, dynamiki grupowej i innych procesów interpersonalnych w organizacjach. Podważyło pogląd, że pracownicy są narzędziem, i upowszechniło przekonanie, że są oni raczej cennym zasobem. Wiele koncepcji behawioralnych nie zostało dotąd w ogóle wprowadzonych w życie ze względu na niechęć menedżerów.[1]
Szkoła behawioralna zarządzania zasobami ludzkimi to podejście, które skupia się na badaniu zachowań i reakcji ludzi w kontekście pracy w organizacji. Szkoła ta powstała w latach 50. i 60. XX wieku jako reakcja na szkołę klasyczną zarządzania, która traktowała pracowników jako elementy maszyny produkcyjnej. Szkoła behawioralna położyła nacisk na badanie zachowań pracowników i na wprowadzenie zmian w organizacji, aby zwiększyć ich motywację i zaangażowanie w pracę.
Podstawowym założeniem szkoły behawioralnej jest to, że pracownicy to ludzie, a nie tylko elementy maszyny produkcyjnej. Pracownicy mają swoje potrzeby, oczekiwania i cele, które wpływają na ich zachowania w pracy. Szkoła behawioralna koncentruje się na badaniu tych zachowań i na wprowadzeniu zmian w organizacji, aby zaspokoić potrzeby pracowników i zwiększyć ich zaangażowanie w pracę.
W ramach szkoły behawioralnej stosowane są różne metody badania zachowań pracowników, takie jak obserwacje, wywiady, kwestionariusze, analiza wyników pracy, badania motywacji i satysfakcji z pracy. Na podstawie tych badań, organizacje mogą wprowadzać zmiany w swojej strukturze, kulturze i polityce personalnej, aby zwiększyć zaangażowanie pracowników i poprawić ich wyniki.
Szkoła behawioralna wyróżnia kilka podejść i metod, które pomagają organizacjom zwiększyć zaangażowanie pracowników:
- Teoria motywacji – Teoria motywacji to podejście, które zakłada, że pracownicy są motywowani przez różne czynniki, takie jak potrzeba uznania, samorealizacji, czy perspektywy awansu. Organizacje, które stosują teorię motywacji, starają się zaspokoić te potrzeby, aby zwiększyć zaangażowanie pracowników w pracę.
- Liderowanie sytuacyjne – Liderowanie sytuacyjne to podejście, które zakłada, że styl przywództwa powinien być dostosowany do sytuacji w organizacji. Liderzy powinni stosować różne style przywództwa w zależności od potrzeb i oczekiwań pracowników, aby zwiększyć ich zaangażowanie w pracę.
- Komunikacja w organizacji – Komunikacja w organizacji to kluczowy element, który wpływa na zaangażowanie pracowników w pracę. Organizacje, które stosują skuteczną komunikację, są w stanie lepiej zrozumieć potrzeby i oczekiwania pracowników, a tym samym zwiększyć ich zaangażowanie w pracę.
- Grupowa dynamika – Grupowa dynamika to podejście, które zakłada, że grupa pracowników w organizacji ma wpływ na ich zachowania i wyniki. Organizacje, które tworzą sprzyjające środowisko pracy i skutecznie zarządzają grupową dynamiką, są w stanie zwiększyć zaangażowanie pracowników i poprawić ich wyniki.
- Zarządzanie różnorodnością – Zarządzanie różnorodnością to podejście, które zakłada, że organizacje powinny dbać o zróżnicowanie pracowników pod względem płci, wieku, kultury i innych cech. Organizacje, które skutecznie zarządzają różnorodnością, są w stanie zwiększyć zaangażowanie pracowników i poprawić ich wyniki.
Podsumowanie
Szkoła behawioralna zarządzania zasobami ludzkimi to podejście, które skupia się na badaniu zachowań i reakcji ludzi w kontekście pracy w organizacji. Szkoła ta wyróżnia kilka podejść i metod, które pomagają organizacjom zwiększyć zaangażowanie pracowników i poprawić ich wyniki, takie jak teoria motywacji, liderstwo sytuacyjne, komunikacja w organizacji, grupowa dynamika oraz zarządzanie różnorodnością. Wszystkie te podejścia i metody pomagają organizacjom zrozumieć potrzeby i oczekiwania pracowników i dostosować swoje strategie i działania do ich potrzeb, co przekłada się na wyższy poziom zaangażowania pracowników i lepsze wyniki organizacji.
[1] A. Pocztowski, Zarządzanie zasobami ludzkimi, PWE, Warszawa 2003, s. 15-20