Przeorientowanie systemu edukacji w pewnym sensie schematycznego i zamkniętego na otwarty, zmienny wymaga poważnych przekształceń nie tylko w formowaniu celów, doborze treści, ale i w formach organizacyjnych, metodach nauczania, kontroli i oceny.
W polskiej szkole został zapoczątkowany proces prowadzący ku upodmiotowieniu ucznia i uczynienie twórczym zawodu nauczyciela. W systemie prawa zostały pootwierane drzwi przed inicjatywami oddolnymi, ale także decyzjami samorządowymi. Nauczyciel uzyskał realny wpływ na tworzenie programu wychowawczego, a także systemu oceniania uczniów.
Kolejnym problemem badawczym będącym przedmiotem mojego zainteresowania jest poznanie opinii nauczycieli na temat rzeczywistości szkolnej w okresie wdrażanej reformy.
Obrazują to niżej przedstawiona tabela i wykres.
Tabela. 8. Rzeczywistość szkolna w ocenie nauczycieli.
Nr. Twier-dzenia |
Stopień skali |
Ranga |
||||||||||
Zgadzamy się zdecydowanie |
Raczej się zgadzamy |
Nie wiem, nie mam zdania |
Raczej się nie zgadzamy |
Nie zgadzamy się zdecydowanie |
Wskaźnik akceptacji |
|||||||
+2 |
% |
+1 |
% |
0 |
% |
-1 |
% |
-2 |
% |
|||
53 |
6 |
5,71 |
62 |
59,05 |
19 |
18,10 |
11 |
10,48 |
7 |
6,67 |
0,47 |
4 |
54 |
11 |
10,48 |
65 |
61,90 |
9 |
8,57 |
13 |
12,38 |
7 |
6,67 |
0,57 |
2 |
55 |
16 |
15,24 |
26 |
24,76 |
24 |
22,86 |
30 |
28,57 |
9 |
8,57 |
0,10 |
6 |
56 |
7 |
6,67 |
29 |
27,62 |
31 |
29,52 |
25 |
23,81 |
19 |
18,10 |
-0,19 |
9 |
57 |
3 |
2,86 |
36 |
34,28 |
17 |
16,19 |
29 |
15,24 |
20 |
19,05 |
-0,26 |
10 |
58 |
16 |
15,24 |
51 |
51,43 |
11 |
10,48 |
14 |
73,33 |
10 |
0,10 |
0,50 |
3 |
59 |
17 |
16,19 |
22 |
20,95 |
17 |
15,24 |
34 |
32,38 |
15 |
14,29 |
-0,08 |
8 |
60 |
2 |
1,90 |
42 |
40,0 |
38 |
36,19 |
12 |
11,43 |
11 |
10,48 |
0,11 |
5 |
61 |
5 |
4,76 |
38 |
36,19 |
29 |
27,62 |
21 |
20,0 |
12 |
11,43 |
0,03 |
7 |
62 |
24 |
22,86 |
42 |
40,0 |
22 |
22,86 |
12 |
11,43 |
6 |
5,71 |
0,63 |
1 |
Wykres. 4. Rzeczywistość szkolna w ocenie nauczycieli.
Z tabeli nr 8 wynika, że obecnie edukacja przedszkolna to zaniedbany obszar polityki społecznej. Aprobatę wyraziło 66 osób, co stanowi 62,8% ogółu badanych.
Większość respondentów ( tj. 72,3%) jest zdania, że egzaminy zewnętrzne spowodują bardziej obiektywną ocenę uczniów. Wśród badanych 61% uważa, iż egzaminy zewnętrzne wpłyną na lepszą jakość edukacji.
Z twierdzeniem 58 ” Dyrektorzy szkół dbają dziś o dokształcenie nauczycieli” zgodziło się 66% ankietowanych, a 24 było przeciwnych.
Badani, 41,9% zgadzają się ze zdaniem, że propozycja 3- letnich liceów profilowanych spełnia oczekiwania społeczne.
43 nauczycieli ( tj. 40,9%) akceptuje zdanie 61: ” Ograniczenie liczby zasadniczych szkół zawodowych jest słuszne”, a 33 ( tj. 31,4%) było przeciwnych temu twierdzeniu.
Zdanie 55 które brzmi: ” Egzaminy zewnętrzne to wotum nieufności wobec nauczycieli” uzyskało aprobatę 42 osób ( tj. 40%), zanegowało je 39 ( tj. 37,1%) badanych. Najniższym wskaźnikiem akceptacji równym –0,26% spotkało się zdanie 57: ” Ustawicznie poprawia się, status społeczny nauczycieli”.
Z tym twierdzeniem nie zgodziło się 49 ( tj. 46,6%) nauczycieli a 39 ( tj. 37,1%) spośród ogółu poparło je. 27 ( tj. 25,7%) nie wiedziało na jaką odpowiedź się zdecydować.
Nauczyciele nie zgodzili się również z twierdzeniem 56 i 59. Pierwsze z nich, które brzmi ” Uzależnienie awansu zawodowego nauczyciela od wyniku egzaminu składanego przed specjalną komisją prowadzi do lepszego doboru kadry nauczycielskiej” nie zaakceptowało 44 nauczycieli ( tj. 41,9%), a 31 ( tj. 29,5%) nie zajęło zdecydowanego stanowiska. Drugie ” Polityka płacowa wobec nauczycieli powoduje ich odchodzenie ze szkolnictwa nie aprobowało 49 (tj. 46,7%) ankietowanych.
Reasumując dane zauważyć można, że ogólne zainteresowanie nauczycieli rzeczywistością w zreformowanej szkole jest bardzo duże. Jest to pozytywne zjawisko mówiące o zainteresowaniu nauczycieli problemami oświaty.