Miesiąc: październik 2012

W jaki sposób powstanie kategorii przedmiotu ułatwia ksztaltowanie się poczucia ufności?

5/5 - (3 votes)

Kategoria przedmiotu różnego od JA, pojawia się  w pierwszym roku życia dziecka. Piaget (1966) podaje, że już w 5 tygodniu życia dziecko zaczyna się uśmiechać, co świadczy o tym że rozpoznaje pewne osoby i odróżnia je od innych. Nie są to jednak jeszcze przedmioty w pełnym tego salowa znaczeniu, lecz obrazy zmysłowe, różnicowane tylko wówczas, gdy znajdują się w polu percepcji. Spostrzeganie przedmiotów pojawia się w kilka miesięcy po urodzeniu, w szczególności na podstawie dynamicznych związków w odniesieniu do wrażeń dotykowych (Szuman, 1985).

W chwili konstrukcji schematu przedmiotu zaczyna się pojawiać poziom uczuciowości charakteryzujący się obiektywnością uczuć i rzutowaniem ich na niewlasne działania. Przedmioty pojmowane się nie tylko jako odrębne od własnego JA, lecz  również jako od niego niezależne. Zaczyna się kształtować pojęcie stałości przedmiotu, świadomość utwierdza się jako wewnętrzny biegun rzeczywistości, przeciwstawiany światowi zewnętrznemu, czyli biegunowi przedmiotowemu. Początkowo przedmioty traktowane są jako analogiczne wobec JA, zatem aktywne, ożywione i świadome, co dotyczy w największej mierze innych osób, własne uczucia zaczynają być doznawane w zależności od różnych od JA rzeczy i osób, co daje początek uczuciom międzyosobniczym (Piaget, 1966).

Z punktu widzenia kształtowania się poczucia ufności szczególne znaczenie ma pojęcie stałości przedmiotu, które odnosi się do wiedzy o tym, że przedmioty istnieją stale, niezależnie od tego, czy je aktualnie spostrzegamy, czy nie. Pojęcie to wykształca się między 4 a 8 miesiącem życia (Vasta, Haiti, Miller, 1985). Dziecko, które posiada już wiedzę na temat stałości przedmiotu wykazuje reakcje na pojawianie się w jego polu widzenia i oddalanie obiektu przywiązania, którym najczęściej jest matka. Zachowanie się wobec dziecka obiektu przywiązania decyduje o tym, czy wykształci się w nim bezpieczny, czy pozabezpieczny styl przywiązania. W pierwszym przypadku rozwija się poczucie ufności wobec siebie samego, ludzi i świata, a w drugim brak poczucia bezpieczeństwa, lęk, negatywne ustosunkowaine się do siebie samego i otaczającej rzeczywistości (Bee, 2004).

Wykształcenie się kategorii przedmiotu oraz wiedza o jego stałości w decydującej mierze wpływa na wytworzenie się przywiązania w okresie niemowlęctwa, co stanowi podstawę kształtowania się poczucia ufności. Gdyby dziecko nie było w stanie dokonać rozróżnienia między własnym JA a opiekunem kategoria obiektu przywiązania  w ogóle nie mogłaby się wytworzyć, a jest ona podstawą rozwoju więzi międzyludzkich zapewniających poczucie bezpieczeństwa i ufności.

Literatura:

Bee, H., (2004). „Psychologia rozwoju dziecka”, Poznań: Wyd. Zysk i S – ka

Piaget, J., (1966). „Studia z psychologii dziecka”, Warszawa: PWN

Szuman, S., (1985). „Dziela wybrane”, Warszawa: Wyd. Szkolne i Pedagogiczne

Vasta, R., Haiti, M., Miller, S., (1985). “Psychologia dziecka”, Warszawa: Wyd. Szkolne I Pedagogiczne

Założenia i cele wdrażanej obecnie reformy edukacji

5/5 - (2 votes)

Reforma edukacji narodowej przygotowana przez MEN wprowadza nowy system szkolny, obejmuje także wiele zagadnień związanych ze strukturą przyszłego systemu oświaty, programami oraz zakresu odpowiedzialności organów administracji publicznej za funkcjonowanie poszczególnych szkół, placówek, poradni, ośrodków itp. Istotnym warunkiem jej powodzenia jest „kondycja zawodowa nauczycieli”. Równocześnie ze zmianami systemu edukacji wprowadzane są zmiany statusu nauczyciela.

Reforma ma charakter kompleksowy i obejmuje strukturę systemu edukacji, programy nauczania, system oceniania, system finansowania i status zawodowy nauczycieli. Ostatecznym celem reformy ma być decentralizacja zarządzania oświatą (zarówno w sferze dydaktycznej, programowej jak i finansowej), poprawa statusu nauczycieli, aktywizacja nauczycieli i uczniów, przygotowania młodzieży do spełniania obowiązków zawodowych, rodzinnych i obywatelskich w Polsce po transformacji ustrojowej i gospodarczej. (Reforma Edukacji- Projekt MEN, 1999, s. 9).

Nowa struktura systemu edukacji rozpoczyna się w przedszkolu, a kończy na doktoracie, przy czym szczególną uwagę zwraca się na potrzebę ustawicznego kształcenia obywateli, dążenia do samodoskonalenia się i osiągania nowych kwalifikacji nawet po zakończeniu kształcenia. W Polsce kształcenie będzie przebiegało na trzech etapach: szkolnym, dzielącym się na naukę w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum, i akademickim, obejmującym licencjat, magisterium i doktorat. Przedszkole, tak jak przed reformą, kończyłoby się rocznym przygotowaniem do nauki w szkole podstawowej, które byłoby nieobowiązkowe. Szkoła podstawowa obowiązkowa, trwałaby sześć lat, obejmując dzieci od 7 do 13 roku. Nauczanie w szkole podstawowej byłoby nastawione na ogólny rozwój dziecka. Autorzy reformy podzielili szkołę podstawową na dwa cykle dydaktyczne: nauczanie zintegrowane w klasach od I do III i nauczanie w blokach tematycznych w klasach od IV do VI, przy czym pozostawione zostały tradycyjne przedmioty, takie jak matematyka czy fizyka. Szczególną liczbę godzin lekcyjnych z poszczególnych przedmiotów będzie ustalała szkoła, mająca 20% wszystkich godzin lekcyjnych do swojej dyspozycji. Cały proces nauczania w szkole podstawowej byłby prowadzony w ścisłej współpracy z rodzicami.

Reforma systemu edukacji weszła w życie z dniem 1 września 1999 roku. W dniu 8 stycznia 1999 roku Sejm zatwierdził uchwałę „ Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego, w zakresie dotyczącym:

1.

–       tworzenia i funkcjonowania sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi, szkół specjalnych, sportowych oraz mistrzostwa sportowego, wchodzą w życie z dniem 1 września 1999 roku,

–       tworzenia i funkcjonowania szkół ponadgimnazjalnych, w tym z oddziałami integracyjnymi, wchodzą w życie z dniem 1 września 2002 roku,

–       obowiązku szkolnego realizowanego w szkołach, wchodzą w życie z dniem 1 września 1999 roku.

2. Sprawdzian przeprowadza się na zakończenie nauki sześcioletniej w szkole podstawowej od 2002 roku.

Artykuł 4 tej ustawy brzmi:

–         Z dniem 1 września 1999 roku uczniowie klas I – VI dotychczasowych szkół podstawowych stają się uczniami odpowiednich klas sześcioletniej szkoły.

–         Z dniem 1 września 1999 roku uczniowie, którzy ukończyli klasę szóstą oraz uczniowie klasy siódmej stają się uczniami I klasy gimnazjum.

–         Świadectwo ukończenia klasy szóstej w roku szkolny 1998/ 1999 jest równoznaczne ze świadectwem ukończenia szkoły podstawowej.

Reforma systemu edukacji wprowadza nowe rodzaje szkół:

  • Sześcioletnią szkołę podstawową.
  • Trzyletnie gimnazjum.
  • Trzyletnie liceum profilowane.
  • Dwuletnią szkołę zawodową.
  • Dwuletnie liceum uzupełniające po szkole zawodowej.
  • Szkoły policealne.
  • Szkoły artystyczne I i II stopnia.

Wprowadzenie nowego ustroju szkolnego to nie główny cel reformy, lecz droga do dosięgnięcia jej głównych celów:

–         podniesienia poziomu edukacji społeczeństwa przez upowszechnienie szkolnictwa średniego i wyższego,

–         wyrównanie szans edukacyjnych,

–         sprzyjania poprawie jakości edukacji, rozumianej jako integralny proces wychowania i kształcenia,

–         upowszechniania systemu zewnętrznej oceny kompetencji, wiedzy i umiejętności uczniów,

–         unowocześnienia szkolnictwa specjalnego i integracyjnego, kształcenia na odległość i integracyjnego,

–         wprowadzenia nowych podstaw i programów nauczania,

–         podniesienia kwalifikacji pracowników pedagogicznych. (Reforma Edukacji- projekt MEN, 1999, s. 10).

Najważniejszym elementem obecnej reformy jest reforma programowa, czyli odejścia od zasady trzech razy Z (zakłuć, zdać, zapomnieć). Jest to możliwe dzięki nowym podstawom programowym. W podstawach tych mniej miejsca zajmują encyklopedyczne wiadomości, nacisk kładzie się na to, aby uczniowi wszystko łączyło się w logiczną całość, a zdobyta w szkole wiedza przydawała się na co dzień. Umożliwia to nowy sposób nauczania. Przez trzy pierwsze lata nauki kształcenie jest zintegrowane, tzn. bez podziału na przedmioty, dopiero później pojawia się podział na przedmioty, z których część tworzy bloki tematyczne – humanistyczne i przyrodnicze. Nowej organizacji zajęć szkolnych towarzyszy zmiana relacji między uczniem a nauczycielem. Nauczyciel mając mniej uczniów w klasie i większą dowolność w prowadzeniu zajęć będzie mógł poświecić każdemu uczniowi więcej czasu i energii. Będzie mógł skoncentrować się na interesujących klasę zagadnieniach, a nie jak dotychczas „gonić program”.

W znowelizowanych podstawach programowych warto zwrócić uwagę na jeszcze jedną nowość, tzn. treści wychowawcze. Pojawiają się one w zapisach dotyczących poszczególnych przedmiotów, a także jako wyodrębnione ścieżki edukacyjne, takie jak, wychowanie do życia w rodzinie, czy wychowanie patriotyczne i obywatelskie.

            Reforma programowa stwarza pole do popisu dla dyrektorów szkół i rad pedagogicznych, które stały się bardziej autonomiczne, nauczyciele mogą układać własne, autorskie programy nauczania. W nowym planie nauczania do 20% godzin oddanych jest do dyspozycji dyrektorów. Godziny te mogą być wykorzystywane odpowiednio do potrzeb danej szkoły.

Funkcjonowanie systemu edukacji

5/5 - (1 vote)

Funkcjonowanie systemu edukacji – jako wielkiego podsystemu społecznego – wiąże się z wieloma czynnikami i uwarunkowaniami. Lata dziewięćdziesiąte będące okresem transformacji ustrojowej i ekonomicznej oraz nowych relacji z Europą i światem, wymagają szukania odpowiedzi na pytania o cele bliskie i dalekie edukacji, o jej funkcje, kształt, o modle „ szkoły przyszłości”, o idee przewodnie doskonalenia i reformowania edukacji szkolnej i równoległej, a także o różne jej uwarunkowania.

Podstawową ideą przemian powinno być zbliżenie edukacji do rzeczywistego życia, do potrzeb społecznych i indywidualnych, a wspierać ją w tym powinno państwo.

Przed współczesną szkołą stoi zadanie umiejętnego kierowania wychowaniem młodego pokolenia i przygotowania go do korzystania z najnowszych wynalazków cywilizacji w taki sposób, by nie zagrażać własnemu życiu i życiu innych.

Sprawą ważną jest uspołecznienie oświaty, ponieważ zwiększy ono zarówno kompetencje jak i obowiązki społeczeństwa wobec edukacji.

Zmiany w polskiej oświacie związane z reformą szkolnictwa budzą tyle samo nadziei, co wątpliwości. Wszyscy jednak zainteresowani – zarówno uczniowie, jak i nauczyciele – wierzą że dzięki proponowanej przez rząd reformie szkolnictwa polska edukacja będzie mogła sprostać wymogom nie tylko prawodawstwa Unii Europejskiej, ale także będzie bardziej przystająca do otaczającej nas rzeczywistości i lepiej zrealizuje cele, które stawiamy przed młodym pokoleniem Polaków.

Oto bowiem na naszych oczach dokonuje się potężna rewolucja naukowo- techniczna- informacyjna w skali całego świata, radykalnym przeobrażeniom podlega gospodarka, zmieniają się systemy polityczne. Jeżeli nie chcemy pozostać w tyle, musimy podjąć te wyzwania. Edukacja nie może bowiem służyć wyłącznie przygotowaniu ludzi, którzy będą wyprowadzać kraj z obecnego kryzysu, ale także musi przygotować Polskę i Polaków do wkroczenia w wiek XXI i do wspólnego europejskiego domu. Znaczy to, że trzeba zastąpić ideę edukacji adaptacyjnej ideą edukacji kreatywnej, kształcenie ku przystosowaniu, kształceniem ku twórczości, kierowaniu procesami rozwoju kraju i jego cywilizacji.

Jednym z czynników wpływających na powodzenie reform jest wystąpienie świadomości samych nauczycieli, odnośnie podstawowych zmian zachodzących w oświacie. Nauczyciel powinien zrozumieć, że najważniejszą osobą w nowej zreformowanej szkole powinien być uczeń. A jego rola nie powinna polegać na nauczaniu, ale na poznawaniu indywidualnej drogi swojego wychowanka i wspólne z nim poznawanie i obserwowanie otaczającego go świata.

M. Bogaj uważa, że priorytet dla wartości humanistycznych takich jak podmiotowość człowieka ( a w szkole ucznia), kształtowanie postaw ludzi chcących się ustawicznie kształcić, wrażliwych na potrzeby innych, twórczych, umiejących myśleć innowacyjnie i współdziałać w różnych grupach społecznych, tworzą nowe oblicze edukacji. ( M. Bogaj, 1996, s. 11)

A. Bogaj, M. J. Szymański, Cz. Banach, T. Lewowicki, R. Schulz, Z. Kwieciński i inni uważają, iż w szkole ukazuje się uczniom idealne modele świata, a nie jego rzeczywiste cechy.