Społeczna funkcja reklamy jest ważną częścią składową tematu pracy. Badając jak reklama wpłynęła na decyzje podejmowane przez konsumenta, warto uświadomić sobie w jaki sposób reklama oddziaływuje na psychikę człowieka. Jakich środków używają marketingowcy, aby osiągnąć swój cel, którym będzie niewątpliwie wzrost sprzedaży poprzez reklamę.
Warto uświadomić sobie z czego bierze się podatność na reklamę?
Podatność na reklamę wynika z przyzwolenia na pouczanie, na to aby ktoś inny mówił, co powinniśmy robić, co jest dobre, a co złe, co jest dla nas korzystne. Owo przyzwolenie jest bezgraniczne, ma ono swoje uwarunkowanie i kres, którym jest obrona własnej tożsamości[1].
Reklama ma na celu zmianę postawy odbiorcy, w takim sposób, aby uświadomił sobie, że dzięki zakupowi reklamowanego produktu bądź usługi poprawi się jego byt, stanie się szczęśliwym. W procesie dokonywania zakupu i roli w tym reklamy można posłużyć się modelem AIDA.
W modelu tym mamy do czynienia z czterema fazami kontaktu nabywcy z reklamą:
- zwrócenie uwagi;
- zainteresowanie;
- wzbudzenie pragnienia, chęci posiadania reklamowanego produktu;
- działanie w celu zakupu[2].
Podobny, bo stworzony na podstawie tego modelu jest model DAGMAR. W tym przypadku szczególny nacisk twórca modelu położył na teorię hierarchii efektów. Według powyższej teorii konsument najpierw uczy się i na podstawie zdobytej wiedzy, kształtuje poglądy, opinie i podstawy wobec danego produktu bądź też usługi. W rezultacie może prowadzić to do działania czyli zakupu.
Na podstawie tej teorii możemy wyróżnić trzy etapy:
- percepcja;
- przetwarzanie informacji;
- zachowania (postępowania) nabywcy.
Trzecim z modeli zaliczanym do hierarchicznych, czyli takim, w którym każda akcja wywołuje reakcję jest model Raya. Schematycznie podobny jest on do dwóch powyższych, z tą różnicą, że opiera się na teorii dysonansu poznawczego.
Jak można zauważyć, reklama oddziaływuje nie tylko na postawy kupujących – modyfikując je lub wzmacniając, ale również na zakupy – przypominając o istnieniu reklamowanej marki. Powyższe modele odzwierciedlają podatność człowieka na zjawisko reklamy.
Specjaliści od reklamy, znakomicie zdają sobie sprawę z ich istnienia i skrzętnie to wykorzystują w swoich kampaniach reklamowych[3].
[1] Golka M. Świat reklamy. PWE, Warszawa 1996, s. 66
[2] Łodziana – Grabowska J., Efektywność reklamy. PWE, Warszawa 1996, s. 35
[3] Kramer T., Podstawy marketingu. PWE, Warszawa 2003, s. 45