Podmioty niepaństwowe polityki społecznej

5/5 - (2 votes)

Niepaństwowe podmioty polityki społecznej, czyli tak zwany trzeci sektor, stanowią organizacje pozarządowe (NGO, non-governmental organisations), często określane mianem organizacji woluntarystycznych i obywatelskich[1]. Organizacje pozarządowe uzupełniają działalność państwa, zwłaszcza w środowisku lokalnym, w wyrównywaniu różnic społecznych i szans życiowych obywateli czy też grup społecznych. Z uwagi na to, iż są podejmowane oddolnie, charakteryzują się dobrą znajomością potrzeb, warunków, zasobów i trudności danej społeczności.

Do niepublicznych, czyli pozarządowych, podmiotów polityki społecznej należą między innymi:

a)      fundacje. Posiadają one osobowość prawną, powoływane są „do prowadzenia działalności w określonym zakresie w dziedzinie kultury, nauki, ochrony środowiska lub świadczeń społecznych na zasadzie niedochodowej”[2]. Środki finansowe fundacja czerpie z majątku własnego, ofiarności publicznej oraz działalności gospodarczej. Podstawowymi cechami fundacji są[3]:

  • cel jej powstania,
  • jasne określenie fundatorów (zarówno osób fizycznych jak i prawnych),
  • majątek własny,
  • osobowość prawna (wpis do rejestru fundacji),
  • nadzór nad fundacją przez sąd, który rejestrował działalność;

b)      stowarzyszenia. Irena Lepalczyk uważa, że stowarzyszenie stanowi „formalną grupę osób zidentyfikowanych z jego celami i zadaniami, połączonych wspólna więzią o charakterze przedmiotowym, której treścią jest dążenie do realizacji wspólnego obywatelskiego zadania, wynikającego z potrzeb mikro- lub makrośrodowiska społecznego, potrzeb aktualnych lub przewidywalnych. Dla realizacji swoich zadań statutowych stowarzyszenia podejmują w różnym zakresie działalność oświatową, która może być ukierunkowana na członków i osoby związane ze stowarzyszeniem (…)”[4]. „W ujęciu prawniczym stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym zrzeszeniem ludzi pragnących wspólnie realizować cele o charakterze niezarobkowym. Może ono wypowiadać się w sprawach publicznych i prowadzić działalność gospodarczą, przeznaczając uzyskiwane dochody wyłącznie na finansowanie zadań statutowych”[5];

c)      grupy wsparcia. Trudno jednoznacznie zdefiniować to pojęcie. Grupa wsparcia to między innymi grupa, której głównym celem jest „pomaganie swoim członkom w radzeniu sobie za stresującymi zdarzeniami w życiu oraz rewitalizacja ich zdolności radzenia sobie, by bardziej efektywnie adaptowali się do tych zdarzeń i w przyszłości mogli sobie z nimi radzić lepiej”[6]. Z psychologicznego punktu widzenia grupa wsparcia jest ‘uznawana za jedna z form pomocy psychologicznej. Jest to grupa równoprawnych uczestników spotykających się w celu wzajemnego zapewnienia pomocy i oparcia w radzeniu sobie z własnymi problemami, w udoskonalaniu swoje psychicznego funkcjonowania i zwiększaniu skuteczności własnych działań; przy czym źródłem tej pomocy jest wzajemny wysiłek, umiejętności i wiedza członków, często o podobnych kolejach losu i doświadczeniach życiowych”[7]

W niniejszym opracowaniu chciałam skupić się na jednym zagadnieniu dotyczącym polityki społecznej, a mianowicie na polityce rodzinnej.

——–

[1] Red. G. Firlit-Fesnak i M. Szylko-Skoczny, Polityka społeczna. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007 r., s. 96-97.

[2] Red. D. Lalak, T. Pilch, Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1999, s. 91.

[3] Tamże.

[4] Red. I Lepalczyk, Stowarzyszenie społeczne jako środowisko wychowawcze, PWN, Warszawa 1974, s. 7.

[5] Red. D. Lalak, T. Pilch, dz. cyt., s. 285.

[6] Cyt. za J. Szmagalski, w: red. D. Lalak, T. Pilch, Elementarne pojęcia pedagogiki społecznej i pracy socjalnej, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 1999, s. 95.

[7] B. Dobrzańska-Socha, Propozycja profesjonalnego prowadzenia grup wsparcia, „Nowiny psychologiczne” 2/1992, s. 78.

Model Konferencja Grupy Rodzinnej

5/5 - (3 votes)

Model Konferencja Grupy Rodzinnej

Źródło: J. Przeperski, Konferencja Grupy Rodzinne. Skrypt dla osób uczestniczących w szkoleniu na koordynatorów KGR, Materiał przygotowany na zlecenie Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie i sfinansowany ze środków Samorządu Województwa Małopolskiego, Toruń 2006 r., s.5.

Wstępne zakwalifikowanie przez osobę zgłaszającą rodziny do KGR

Jak sama nazwa wskazuje ten etap jest etapem wstępnym. Osoba pracująca z rodziną zapoznaje rodzinę z założeniami metody. Celem tego etapu jest uzyskanie pozwolenia rodziny na zgłoszenie i przedstawienie jej koordynatorowi. Zgodę wyrażają osoby, których bezpośrednio dotyczy sytuacja problemowa. Zgłoszenia może dokonać np. pracownik socjalny czy pedagog szkolny.

Zgoda rodziny podstawowej na udział w Konferencji Grupy Rodzinnej

Na tym etapie dochodzi do spotkania rodziny z koordynatorem, którego głównym zadaniem jest dokładne zapoznanie rodziny z tą metodą. Tutaj rodzina podejmuje w pełni świadomą decyzję uczestnictwa w KGR. Rodzina musi mieć świadomość, że ona sama jest decydentem i wykonawcą podjętych ustaleń.

Zgłoszenie przez osobę zgłaszającą rodziny do Centrum Konferencji Grupy Rodzinnej

Osoba zgłaszająca wypełnia formularz zgłoszenia rodziny do KGR i przekazuje go do centrum Konferencji Grupy Rodzinnej (wzór formularza Załącznik nr 1).

Kwalifikacja Rodziny do KGR przez Centrum KGR i wyznaczenie osoby koordynatora

Centrum KGR sprawdza poprawność wypełnionego formularza zgłoszeniowego i w sytuacji braków lub niejasności prosi osobę zgłaszającą o uzupełnienie. W przypadku pozytywnej weryfikacji rodzinie jest przydzielany koordynator z listy przeszkolonych osób.

Przygotowanie KGR

To najważniejszy i najdłuższy etap konferencji. Przygotowaniem konferencji zajmuje się rodzina przy pomocy koordynatora. Koordynator jest osobą niezależną, nie związaną w żaden sposób z rodziną ani z systemem pomocy społecznej.Zwiększa to zaufanie rodziny wobec jego osoby, zmniejsza ryzyko występowania postawy roszczeniowej względem systemu pomocy społecznej, a tym samym daje rodzinie możliwość wzięcia pełnej odpowiedzialności za zaistniałą sytuację.

„Poczucie neutralności koordynatora powinno także dotyczyć jego zaangażowania w procesie rozwiązywania problemu przez rodzinę”[1]. Głównym zadaniem koordynatora jest zachęcanie rodziny do uczestniczenia w konferencji i stworzenia planu działania, który posłuży do rozwiązania sytuacji problemowej.

Koordynator przygotowuje, obok rodziny, osobę zgłaszającą do przedstawienia sytuacji rodziny podczas konferencji oraz specjalistów. Etap ten wymaga dopracowania wielu szczegółów, np. ustalenia miejsca, terminu konferencji, rodzaju posiłków, zadbania o opiekę dla dzieci.

Konferencja Grupy Rodzinnej

Konferencja Grupy Rodzinnej składa się z trzech zasadniczych części.:

a)      dzielenie się informacjami,

b)      prywatny czas dla rodziny (tworzenie planu),

c)      zaakceptowanie (bądź nie) planu.

Realizacja planu

Każda osoba biorąca udział w konferencji realizuje te punkty planu, do których się zobowiązała. Od realizacji planu zależy pomyślność rozwiązania sytuacji problemowej.

Kontrola realizacji planu

Na tym etapie koordynator wycofuje się i rodzina jest przekazana osobie zgłaszającej rodzinę do KGR (najczęściej pracownik systemu pomocy społecznej) – ona to po trzech miesiącach kontroluje realizację planu i jeśli wszystko przebiega pomyślnie kończy pracę z rodziną.

Monitoring – Centrum Konferencji Grupy Rodzinnej

Centrum Konferencji Grupy Rodzinnej[2] monitoruje cały przebieg konferencji – od momentu zgłoszenia rodziny, przez przygotowanie aż do kontroli realizacji planu. Na każdym etapie konferencji służy pomocą, a po jej zakończeniu przygotowuje sprawozdanie.

Powyżej zamieściłam model Konferencji Grupy Rodzinnej zaprezentowany przez Jarosława Przeperskiego – inicjatora wprowadzenia Konferencji Grupy Rodzinnej w Polsce. Model ten charakteryzuje się sztywnymi zasadami i regułami, ok. których nie ma odstępstw. Model jest schematyczny. Główną rolę przejmuje Centrum KGR, które monitoruje całe przedsięwzięcie. Zamysłem autora jest iż, koordynatorzy KGR nie powinni być pracownikami instytucji pomocowych, lecz osobami nie związanymi z systemem pomocy społecznej.


[1] J. Przeperski, Konferencja Grupy Rodzinnej. Skrypt…,, s. 6-7 oraz por. M. Zykubek, Konferencja Grupy Rodzinnej jako jedna z form pomocy rodzinie w kryzysie, Materiały szkoleniowe przygotowane na zlecenie Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Krakowie. Szkolenie nt. Konferencja Grupy Rodzinnej odbywało się w Krakowie w dniach 27-28.09.2007 r.

[2] Krajowe Centrum Konferencji Grupy Rodzinnej od stycznia 2008 r. funkcjonuje jako projekt Fundacji „Nadzieja dla Rodzin” w Toruniu. Krajowe Centrum KGR jest organizacją działającą na rzecz wspierania rodzin doświadczających trudnych sytuacji życiowych. Źródło; Internet: http://www.kgr.org.pl/kim_jestesmy.html.