Nierówności społeczne

5/5 - (4 votes)

wykład z socjologii

  • Ludzie od najdawniejszych czasów dostrzegali i przeżywali fakt, że jedni są NIERÓWNI drugim.(subiektywne poczucie niesprawiedliwości)

Wyrażało się to w różny sposób:

– definiowanie różnic międzyludzkich, jako sprawiedliwych lub nie

w ideologiach świeckich i religijnych, które uzasadniały lub sprzeciwiały się nierównościom

w doktrynach i programach politycznych, które podkreślały konieczność nierówności, a nawet jej pożyteczne funkcje społeczne, albo przeciwnie formułowały idee egalitarne domagające się zrównania szans życiowych

koncepcje filozoficzne szukają źródeł nierówności w fundamentalnych cechach gatunku

– w koncepcjach etycznych, traktujących nierówności bądź równości jako wartości moralne.

Nierówności społeczne dotyczą sytuacji, gdy ludzie są nierówni sobie nie z racji jakichkolwiek cech cielesnych czy psychicznych, lecz z powodu ich przynależności do różnych grup albo zajmowania różnych pozycji społecznych.

  • SZANSE

Żeby móc mówić o nierówności, wystąpić musi coś więcej niż tylko różnica w członkostwie w pewnej grupie lub zajmowanej pozycji, towarzyszy temu nierówny (łatwiejszy lub trudniejszy) dostęp lub przynajmniej nierówna (mniejsza lub większa) szansa dostępu do pewnych cenionych społecznie dóbr.

  • Czynniki/źródła nierówności społecznych:

Dobra cenione w społeczeństwie, generujące nierówności społeczne, zaspokajają potrzeby, aspiracje, dają satysfakcję. Są powszechnie upragnione, a ich zasób jest ograniczony!

  1. dobra materialne
  • mają duże znaczenie pozwalają zaspokoić potrzeby biologiczne, utrzymać się przy życiu – jednak są różnice w tym, co jemy, jak się ubieramy, jak żyjemy itd.
  • wartość autoteliczna – lepiej się czujemy, gdy je mamy
  • wartość instrumentalna (dają możliwość pozyskania pozostałych dóbr społ.)
  • zasoby są ograniczone – nie posiadamy, tyle ile byśmy chcieli
  1. władza
  • wartość autoteliczna – sama w sobie daje satysfakcję, zaspokaja pewne potrzeby i aspiracje
  • wartość instrumentalna-zwiększa możliwość pozyskania pozostałych dóbr
  • jest dobrem ograniczonym – żeby jeden mógł mieć władzę, inni muszą mu się podporządkować

3. prestiż społ.

  • wartość autoteliczna – w prostej linii wiąże się z jaźnią, działa na zasadzie zwierciadła, tworzy obraz siebie i samoocenę, na podstawie tego, co mówią o nas inni (opinia publiczna)
  • wartość instrumentalna – dostęp do innych dóbr;
  • dostęp ograniczony – gdyby wszyscy cieszyli się prestiżem, nie byłby tym, czym jest
  1. wykształcenie*
  • wartość autoteliczna – zaspokaja impuls ciekawości, potrzebę wiedzy, daje satysfakcję, cieszenie się szacunkiem i prestiżem
  • wartość instrumentalna:

1) w społ. nowoczesnym- gł. mechanizm awansu społ./majątkowego

2) specjaliści – władza (technokracja)

3) daje prestiż i uznanie, sławę

4) świadomość potrzeby dbania o zdrowie

(*) Ograniczenia w dostępie do wykształcenia:

  1. a) dostęp do urządzeń, instytucji kształcących (zróżnicowanie międzyśrodowiskowe miasto-wieś)
  2. b) indywidualne możliwości psychiczne i fizyczne
  3. c) kapitał kulturowy- akcent kładziony na wykształcenie jako wartość (podst. bariera)

5. zdrowie

wartość autoteliczna– zdrowie fizyczne = zdrowie psychiczne

wartość instrumentalna – człowiek chory – utrudniona możliwość pracy

ograniczony dostęp – środowisko miejskie i wiejskie (łatwy/trudny dostęp do specjalistów)

Dodaj komentarz