Poniżej zaprezentowano wybrane dane finansowe firmy STer Projekt.
Tabela 19. Wskaźnik bieżącej płynności finansowej (dane w tys. zł)
1998 | 1999 | 2000 | |
Aktywa bieżące | 10765 | 43268 | 86230 |
Pasywa bieżące | 9471 | 32240 | 71087 |
Wskaźnik bieżącej płynności finansowej | 1.14 | 1.34 | 1.21 |
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Ster-Projekt SA
Wykres 7. Wskaźnik bieżącej płynności finansowej w latach 1998-2000
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Ster-Projekt SA
Jak obrazuje wykres wskaźnik bieżącej płynności finansowej nie mieści się w przedziale 1,6 – 1.9[1]. Stąd też można wywnioskować, że firma może mieć kłopoty z płynnością finansową. Taka sytuacja ma miejsce, ponieważ stosunek wartości aktyw do pasywów jest bliski jedności. Aby zachować wartość wskaźnika na wzorcowym poziomie firma musi obniżyć wielkość aktyw lub zwiększyć wartość pasywów.
Tabela 20. Wskaźnik płynności przyspieszonej (dane w tys. zł)
1998 | 1999 | 2000 | |
Aktywa bieżące | 10765 | 43268 | 86230 |
Rozliczenia międzyokresowe | 264 | 2086 | 588 |
Zapasy | 3449 | 10041 | 13220 |
Pasywa bieżące | 9471 | 32240 | 71087 |
licznik | 7052 | 31141 | 72422 |
mianownik | 9471 | 32240 | 71087 |
Wskaźnik płynności przyspieszonej | 0.74 | 0.97 | 1.02 |
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Ster-Projekt SA
Wykres 8. Wskaźnik płynności przyspieszonej w latach 1998-2000
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Ster-Projekt SA
W powyższej sytuacji mamy do czynienia ze stale rosnącą wartością wskaźnika, która w 2000 roku osiągnęła wartość satysfakcjonującą i zapewniającą bieżące regulowanie zobowiązań krótkoterminowych.
Wskaźniki płynności finansowej odgrywają kluczową rolę w ocenie kondycji finansowej przedsiębiorstwa, określając jego zdolność do terminowego regulowania zobowiązań krótkoterminowych. Płynność finansowa to zdolność firmy do przekształcania aktywów w gotówkę w celu pokrycia bieżących kosztów operacyjnych i zobowiązań wobec kontrahentów. Odpowiedni poziom płynności jest niezbędny do utrzymania stabilności finansowej, unikania problemów z wypłacalnością oraz zapewnienia długoterminowego rozwoju firmy.
Jednym z najważniejszych wskaźników płynności jest wskaźnik bieżącej płynności (current ratio), który mierzy stosunek aktywów obrotowych do zobowiązań krótkoterminowych. Wartość tego wskaźnika powyżej 1 oznacza, że przedsiębiorstwo dysponuje wystarczającymi aktywami obrotowymi, aby pokryć swoje zobowiązania. Optymalna wartość wskaźnika mieści się zazwyczaj w przedziale 1,2–2,0, ponieważ zbyt niski poziom może świadczyć o problemach z płynnością, a zbyt wysoki może sugerować nieefektywne zarządzanie aktywami obrotowymi.
Drugim kluczowym wskaźnikiem jest wskaźnik szybki (quick ratio), który eliminuje z aktywów obrotowych mniej płynne składniki, takie jak zapasy, i uwzględnia jedynie najbardziej płynne aktywa, takie jak gotówka, należności krótkoterminowe i papiery wartościowe. Jest to bardziej konserwatywna miara płynności, ponieważ pokazuje, czy firma jest w stanie spłacić swoje zobowiązania natychmiast dostępnymi środkami. Optymalna wartość tego wskaźnika wynosi około 1, co oznacza, że firma posiada wystarczające płynne aktywa, aby pokryć swoje krótkoterminowe zobowiązania.
Kolejnym istotnym wskaźnikiem jest wskaźnik płynności gotówkowej (cash ratio), który mierzy stosunek środków pieniężnych i ekwiwalentów gotówki do zobowiązań krótkoterminowych. Jest to najbardziej restrykcyjna miara płynności, ponieważ uwzględnia jedynie natychmiastowo dostępne środki finansowe. Wartość powyżej 0,2–0,5 oznacza, że firma ma wystarczającą ilość gotówki do pokrycia części bieżących zobowiązań, ale nadmiernie wysoka wartość może wskazywać na nieefektywne zarządzanie kapitałem i niewykorzystanie dostępnych środków w celu generowania większych zysków.
Poza klasycznymi wskaźnikami płynności warto analizować także wskaźnik rotacji należności, który określa, jak szybko przedsiębiorstwo przekształca swoje należności w gotówkę. Wysoka rotacja należności oznacza sprawne zarządzanie polityką kredytową i szybkie odzyskiwanie środków od kontrahentów. Wartość wskaźnika zależy od specyfiki branży – w niektórych sektorach dłuższe terminy płatności są normą, podczas gdy w innych szybki obrót gotówką jest kluczowy dla zachowania płynności.
Analogicznie, wskaźnik rotacji zobowiązań mierzy tempo regulowania zobowiązań przez firmę. Niska rotacja zobowiązań może sugerować, że firma wydłuża okres spłaty faktur dostawcom, co poprawia jej krótkoterminową płynność, ale jednocześnie może prowadzić do pogorszenia relacji z kontrahentami. Optymalna strategia polega na znalezieniu równowagi między utrzymaniem płynności a terminowym regulowaniem zobowiązań, aby unikać utraty zaufania partnerów biznesowych.
Efektywne zarządzanie płynnością finansową wymaga monitorowania wskaźników w czasie i dostosowywania polityki finansowej do zmieniających się warunków rynkowych. Wiele przedsiębiorstw stosuje strategie poprawy płynności, takie jak optymalizacja cyklu konwersji gotówki, renegocjacja warunków płatności z dostawcami, przyspieszanie wpływów z należności poprzez rabaty za wcześniejszą zapłatę lub wykorzystanie faktoringu.
Długoterminowe utrzymanie odpowiedniego poziomu płynności jest kluczowe dla stabilności i rozwoju firmy. Nadmierna płynność może wskazywać na nieefektywne zarządzanie kapitałem i brak inwestycji w rozwój, podczas gdy niedobór płynności prowadzi do problemów z wypłacalnością i ryzyka bankructwa. Właściwa analiza wskaźników płynności pozwala firmie podejmować świadome decyzje finansowe, zapewniając stabilność operacyjną i konkurencyjność na rynku.
[1] J. Ostaszewski, Ocena efektywności przedsiębiorstwa według standardów EWG, CIM, Warszawa 1991, s.54-55