Kierownik jednostki może powierzyć wykonanie czynności z zakresu prowadzenia rachunkowości innej osobie. Nie zwalnia to kierownika z odpowiedzialności za prowadzenie rachunkowości. Powoduje to solidarna odpowiedzialność kierownika i tej osoby.
Zakres obowiązków głównego księgowego obejmuje przede wszystkim:
- Prowadzenie rachunkowości jednostki, którą może rozpatrywać w ujęciu:
- Merytorycznym, dotyczącym prawidłowego prowadzenia ksiąg
- Organizacyjnym
- Nadzoru
- Wykonywanie dyspozycji środkami pieniężnymi oraz czuwanie nad efektem tych procesów
- Wykonywanie wstępnej kontroli merytorycznej oraz formalno – rachunkowej dotyczącej procesów występujących w jednostce
W stosunku do osób prowadzących księgi rachunkowe można wyciągnąć konsekwencje z tytułu:
- Odpowiedzialności dyscyplinarnej – wynika z obowiązków zawartych w umowie o pracę
- Odpowiedzialności cywilnej – ponoszą osoby prowadzące rachunkowość za szkodę wyrządzoną innym w wyniku swojego postępowania, określa je kodeks cywilny.
Główny księgowy jest kluczową figurą w strukturze każdej firmy. Odpowiada za wszystkie aspekty związane z finansami firmy, co obejmuje zarówno bieżącą operacyjność, jak i strategiczne decyzje dotyczące finansów.
Oto niektóre z kluczowych obszarów odpowiedzialności głównego księgowego:
- Prowadzenie ksiąg rachunkowych: Główny księgowy jest odpowiedzialny za prawidłowe i terminowe prowadzenie ksiąg rachunkowych firmy zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i standardami rachunkowości.
- Raportowanie finansowe: Główny księgowy przygotowuje i prezentuje raporty finansowe, takie jak bilans, rachunek zysków i strat, przepływy pieniężne itp., które są niezbędne dla zarządu firmy, inwestorów, kredytodawców, regulatorów i innych zainteresowanych stron.
- Zarządzanie płynnością: Główny księgowy jest odpowiedzialny za zarządzanie środkami pieniężnymi firmy, w tym planowanie płatności, inwestowanie nadwyżek pieniężnych i zapewnienie, że firma ma wystarczające środki na pokrycie jej zobowiązań.
- Planowanie podatkowe i zgodność z przepisami: Główny księgowy musi zapewnić, że firma przestrzega wszystkich obowiązków podatkowych, w tym terminowego składania zeznań podatkowych i płacenia podatków. Ponadto, jest odpowiedzialny za planowanie podatkowe, aby zminimalizować zobowiązania podatkowe firmy.
- Wsparcie strategiczne: Główny księgowy często pełni rolę strategicznego doradcy dla zarządu firmy, dostarczając analizy finansowe i rekomendacje dotyczące decyzji inwestycyjnych, finansowania, budżetowania, prognozowania i innych kwestii strategicznych.
Odpowiedzialność głównego księgowego jest ogromna, a ewentualne błędy mogą mieć poważne konsekwencje, zarówno finansowe, jak i prawne. Dlatego od głównych księgowych oczekuje się wysokiego poziomu kompetencji, doświadczenia i profesjonalizmu. W przypadku zaniedbań, główny księgowy może ponieść odpowiedzialność cywilną, a w niektórych przypadkach nawet karną. Zależy to od konkretnej jurysdykcji i regulacji prawnych, ale zawsze należy pamiętać o podstawowym celu: prowadzeniu prawidłowej, transparentnej i rzetelnej księgowości.