Aby dokonać zmiany w kierunkach społecznie pożądanych i dostosować ilość i jakość kształcących się do ciągle zmieniających się potrzeb gospodarki i kultury narodowej, niezbędna jest:
- Znajomość kierunków rozwoju społeczno-gospodarczego kraju i jego poszczególnych regionów, działów, gałęzi czy branż,
- Znajomość potrzeb kadrowych w skali globalnej i regionalnej,
- Ograniczenie ilości szkół zasadniczych przy jednoczesnej rozbudowie średniego szkolnictwa zawodowego i ogólnokształcącego,
- Zrezygnowanie z kształcenia wąskospecjalistycznego na rzecz kształcenia szerokoprofilowego,
- Ograniczenie w programach nauczania wiedzy teoretycznej na rzecz wiedzy funkcjonalnej i instrumentalnej,
- Tworzenie warunków dla rozwoju szkolnictwa niepublicznego.
Z wymienionych postulatów, jedynie szkolnictwo niepubliczne jest jak dotąd odkrytą kartą, gdyż rozwija się dynamicznie, zmieniając w sensie pozytywnym opinie na temat szkolnictwa zawodowego. Godne zauważenia są wszelakie inicjatywy oddalone szkolnictwa ekonomicznego, handlowego czy gastronomicznego. Staje się ono naturalnym segmentem całego systemu edukacyjnego, pomimo, iż patrzy się na nie nieufnie. Przeciwnicy tych szkół wyznają zasadę, z którą „w polskiej szkole nie powinno być wyjątków i nikt nie powinien się wyłamywać”.1
Dominuje jeszcze przywiązanie do starego modelu uprawiania nauki i dydaktyki w oderwaniu od istniejących realiów.
Reasumując, nowoczesne szkolnictwo, w odróżnieniu od dotychczasowego modelu nauczania, powinno wyprzedzać tendencje rozwojowe społeczeństwa, a zarazem być czynnikiem rozwoju. Można to osiągnąć tylko w drodze reformy systemu edukacji.
————-
[1] A. Nalaskowski: „Siedem mitów głównych polskiej edukacji niepaństwowej”. W„Wyznaczniki powodzeń edukacyjnych, pod red. A. Karpińskiej, Olecko 1994 r.