Systemy informatyczne typu WMS (Warehousing Management Systems) stanowią specjalizowane narzędzia wykorzystywane do obsługi procesów magazynowych. System WMS stanowi odrębną całość funkcjonalną, zawiera szereg specyficznych modułów, odpowiadających poszczególnym grupom procesów logistycznych, jakie zachodzą w magazynowaniu, łącznie z obsługą magazynów wysokiego składowania[1].
System typu WMS jest zatem wyspecjalizowanym i wydajnym narzędziem wspomagającym wszelkie techniczne operacje realizowane w magazynie i związane z fizycznym procesem lokowania towarów w magazynie, na ogół pozwalającym na zarządzanie dowolną ilością magazynów, ich podziałem na różne obszary, klasy i miejsca magazynowe.
W przypadku funkcjonowania w przedsiębiorstwie ZSI programy należące do grupy WMS współpracują z nadrzędnym systemem ERP. Ich funkcjonowanie musi być skorelowane gdyż działają na podstawie tej samej bazy danych, wspólnej dla całego przedsiębiorstwa.
Podstawowe elementy typowe dla rozwiązań informatycznych typu WMS, to:
- zarządzanie magazynami,
- miejsca magazynowe,
- zawartość magazynu,
- dokumenty logistyczne,
- zamówienia dla dostawców,
- zlecenia od klientów,
- rezerwacja towarów,
- generacja ładunków,
- dostawy do magazynu,
- rejestracja dostaw z zewnątrz,
- rejestracja dostaw z produkcji,
- wysyłki z magazynu,
- automatyczne planowanie wysyłek
- operacje magazynowe,
- transport i spedycja.
Na potrzeby danego opracowania dokładnie zostanie opisany ostatni element modułu WMS – transport i spedycja.
Transport i spedycja
System WMS dostarcza użytkownikom zestaw funkcji pozwalających na wspomaganie prac związanych z planowaniem i realizacją prac transportowych związanych z przyporządkowywaniem skompletowanych przesyłek poszczególnym transportom zewnętrznym.
Głównym zadaniem tej opcji systemu WMS jest optymalizacja planowania tras dla przygotowanych wysyłek. Poprzez zastosowanie specjalnych algorytmów i odpowiednich narzędzi informatycznych, trasy są planowane dla poszczególnych samochodów tak, aby ilość pojazdów potrzebnych do transportu oraz ilość pokonywanych przez nie kilometrów była jak najmniejsza. System WMS, posiadając szereg danych potrzebnych do planowania spedycji, dodatkowo umożliwia rozliczanie kosztów jej realizacji.[2]
Optymalizacja tras transportowych odbywa się za pośrednictwem oprogramowania typu GIS (Geographic Information Systems) z pełną możliwością edycji podłączonej mapy, w rodzaju:
- przesuwanie mapy techniką „przeciągnij i upuść”,
- powiększanie/pomniejszanie fragmentu mapy,
- wyświetlanie nazw miejscowości,
- podświetlanie aktualnie obliczonej trasy,
- dodawanie do mapy nowych miejscowości i połączeń drogowych,
- edycja na mapie danych dotyczących miejscowości i dróg,
- przesuwanie miejscowości w obrębie mapy,
- wyszukiwanie miejscowości na mapie,
- znajdowanie połączenia drogowego między miastami,
- ustawienie parametrów mapy (kolor miejscowości, dróg, granic, czcionki nazw).
W module spedycyjnym systemu WMS zawarte są specyficzne dla planowania transportu kartoteki zdanymi. Należą do nich:
- Kontrahenci –baza kontrahentów, z którymi firma związana jest usługami transportowymi (przewoźnicy, klienci, odbiorcy)[3];
- Środki transportu – kartoteka opisująca poszczególne pojazdy firmy z podaniem konkretnych parametrów, takich jak: powierzchnia skrzyni, ładowność, pojemność, numer rejestracyjny, priorytet, termin ważności OC przewoźnika;
- Produkty – parametry dostępnych typów transportowanych artykułów, umożliwiające późniejsze rozróżnianie artykułów wymagających transportu w chłodni lub przy pomocy cysterny;
- Kierowcy – baza danych istniejących kierowców, zawierająca informacje umożliwiające szybki kontakt z kierowcą będącym w trasie;
- Klasy dróg – opis klas dróg pozwalający na bardziej precyzyjne planowanie;
- Trasy – baza wszystkich (zrealizowanych, jak i dotychczas niezrealizowanych) tras;
- Typy nośników magazynowo-transportowych – rodzaje oraz typy transportowanych nośników z opisem ich gabarytów, pozwalające na późniejsze przyporządkowanie właściwego samochodu oraz optymalizację załadunku (np. europalety, palety jumbo, pojemniki, skrzynie, itp.);
- Miejscowości oraz połączenia drogowe – kartoteka dostępnych miejscowości wraz z tabelami odległości generowana przez program i modyfikowalna przez użytkownika (tzw. kilometrówka)[4].
Moduł spedycyjny systemu WMS zawiera ponadto zestaw specjalizowanych funkcji pozwalających na proces optymalizacji wysyłek. Zwolnione do wysyłki zlecenia są przez system WMS analizowane przede wszystkim pod kątem minimalnej ilości samochodów, jakimi należy wysyłki wyekspediować, pod kątem sumarycznej długości trasy oraz pod kątem czasu trwania przejazdu.
Rozplanowane przez system trasy udostępnione są w postaci drzewa tras zawierającego pełną informację o ich przebiegu i przewożonym ładunku oraz w postaci skalowalnej mapy. Końcowym etapem planowania jest wydruk listu przewozowego oraz planu rozmieszczenia ładunków na środku transportowym.
List przewozowy zawiera wszystkie pozycje zamówień, które nie są jeszcze dostarczone do odbiorców. Jest on posortowany według dat realizacji wprowadzanych wraz z pozycją zamówień. Wynika z tego, że na początku listy zawsze są dostępne te pozycje, które powinny być dostarczone w pierwszej kolejności.
—
[1] Majewski J., op.cit., str.69
[2] Majewski J., op.cit., str.80
[3] w sytuacji , gdy system WMS jest zintegrowany z ZSI, wykorzystywana jest wspólna baza teleadresowa.
[4] Majewski J., op.cit., str. 82