W zależności od kategorii każdy obiekt o charakterze hotelarskim musi spełniać minimalne wymogi sanitarne. Reguluje to rozporządzenie ministra gospodarki z 13 czerwca 2001 r. w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie (DzU z 2001 r. nr 66, poz. 665 ze zm.). Załącznik nr 1 do tego rozporządzenia określa wymagania związane z wyposażeniem, kwalifikacjami personelu oraz zakresem świadczonych usług w hotelach i motelach. Np. w zależności od kategorii hotel musi być wyposażony w odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne zapewniające dostawę ciepłej i zimnej wody. W hotelach muszą być odpowiednio oświetlone klatki schodowe i pokoje. W tych ostatnich muszą być m.in. koce, pościel i ręczniki. Co pewien czas cały hotel powinien być poddany dezynfekcji i dezynsekcji.
Z kolei załącznik nr 7 do rozporządzenia określa minimalne wymagania w sprawie wyposażenia dla innych obiektów, w których świadczone są usługi hotelarskie (np. hostelu). W budynku, w którym znajduje się taki obiekt, na jeden węzeł sanitarny może przypadać najwyżej 15 osób. Węzeł sanitarny musi być ponadto wyposażony m.in. w natrysk lub wannę, umywalkę i pojemnik na śmieci. Sale wieloosobowe muszą mieć łóżka o wymiarach 80 x 190 cm, stół, krzesła i oddzielne dla każdej osoby zamykane szafki. Na jednego gościa musi przypadać co najmniej 2,5 mkw. powierzchni.
To tylko podstawowe obowiązki osób prowadzących hotele lub podobne obiekty. Z zestawienia wynika, że do ich uruchomienia nie wystarczą wyłącznie pieniądze i dobre chęci. Trzeba także pamiętać, że nie każdy budynek, nawet po przeróbkach, będzie spełniać dość rygorystyczne normy budowlane, sanitarne i przeciwpożarowe, którym muszą odpowiadać takie obiekty.
Zakładając hotel, należy spełnić szereg wymogów sanitarnych, które mają na celu zapewnienie odpowiednich standardów higieny, bezpieczeństwa oraz komfortu gości. Wymogi te regulowane są przez przepisy prawa krajowego, w tym przez Kodeks cywilny, przepisy sanitarno-epidemiologiczne, a także przepisy dotyczące ochrony zdrowia i bezpieczeństwa publicznego. Wymogi sanitarne obejmują zarówno budynek hotelowy, jak i usługi świadczone gościom.
Pierwszym krokiem w procesie zakładania hotelu jest uzyskanie odpowiednich pozwoleń budowlanych i sanitarnych, które będą zależne od planowanej liczby miejsc noclegowych oraz charakterystyki obiektu. Sanepid (Państwowa Inspekcja Sanitarna) pełni kluczową rolę w wydawaniu zgody na rozpoczęcie działalności hotelarskiej, po przeprowadzeniu odpowiednich kontroli.
Oto najważniejsze wymogi sanitarne przy zakładaniu hotelu:
1. Projekt i budowa obiektu Podstawą jest zapewnienie odpowiednich warunków do utrzymania higieny w całym obiekcie. Budynek hotelu musi spełniać określone normy dotyczące wentylacji, oświetlenia oraz dostępu do wody. Wszelkie materiały użyte do budowy muszą być bezpieczne i nietoksyczne. Hotel powinien posiadać:
- Wentylację mechaniczną lub naturalną w pomieszczeniach, w tym w kuchni i toaletach, aby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza i uniknąć wilgoci, pleśni oraz rozwoju bakterii.
- Systemy odpływowe i odprowadzania ścieków, które spełniają wymagania sanitarno-epidemiologiczne.
- Dostęp do bieżącej wody – zarówno ciepłej, jak i zimnej, w liczbie odpowiadającej liczbie gości i pracowników. Woda musi być pitna i regularnie poddawana kontrolom sanitarno-epidemiologicznym.
2. Zapewnienie czystości i higieny Hotel musi zapewnić odpowiednie środki do utrzymania czystości w obiekcie, szczególnie w pomieszczeniach użytkowych, takich jak pokoje gościnne, łazienki, korytarze oraz kuchnie (jeśli są świadczone usługi gastronomiczne). Wymaga się:
- Regularnego sprzątania pokoi oraz sanitariatów.
- Zastosowania odpowiednich środków czystości, które są bezpieczne i skuteczne.
- Przechowywania odpadów w sposób zgodny z przepisami sanitarnymi – odpady powinny być regularnie usuwane i przechowywane w szczelnych pojemnikach.
- Zapewnienia dostępności ręczników i pościeli, które muszą być regularnie zmieniane i prane w odpowiednich warunkach.
3. Wymogi dotyczące gastronomii Jeśli hotel oferuje usługi gastronomiczne, konieczne jest przestrzeganie szczególnych wymogów sanitarno-epidemiologicznych, które obejmują:
- Warunki przechowywania żywności – żywność powinna być przechowywana w odpowiednich temperaturach, zapobiegających jej psuciu się oraz rozwojowi bakterii.
- Przygotowanie i serwowanie posiłków – proces przygotowywania jedzenia musi odbywać się zgodnie z normami sanitarnymi, a personel musi przestrzegać zasad higieny osobistej (np. noszenie odzieży roboczej, dezynfekcja rąk).
- Wymogi dotyczące urządzeń kuchennych – wszystkie urządzenia wykorzystywane w kuchni (np. lodówki, kuchenki, zmywarki) muszą spełniać odpowiednie normy i być regularnie czyszczone oraz konserwowane.
4. Wymogi dotyczące pomieszczeń sanitarnych W hotelu muszą znajdować się odpowiednio wyposażone łazienki i toalety. Powinny być one dostosowane do liczby gości oraz spełniać normy sanitarno-epidemiologiczne:
- W każdym pokoju powinno znajdować się przynajmniej jedno urządzenie sanitarne (WC, umywalka, prysznic lub wanna).
- W obiektach większych (np. o wyższej liczbie miejsc noclegowych) konieczne może być posiadanie wspólnych sanitariatów w częściach wspólnych, które również muszą być regularnie utrzymywane w czystości.
- Zapewnienie dostępu do mydła i ręczników w łazienkach oraz środki do dezynfekcji powierzchni.
5. Przepisy BHP i bezpieczeństwa Hotel powinien być zgodny z przepisami BHP i zapewniać odpowiednie warunki bezpieczeństwa zarówno dla gości, jak i dla pracowników. Konieczne jest:
- Zainstalowanie odpowiednich systemów przeciwpożarowych (np. gaśnice, systemy alarmowe).
- Zapewnienie dróg ewakuacyjnych oraz oznakowanie wyjść ewakuacyjnych.
- Przeprowadzenie szkoleń dla pracowników w zakresie BHP, w tym higieny i postępowania w sytuacjach awaryjnych.
6. Kontrola sanitarna Po zakończeniu budowy i przed rozpoczęciem działalności hotelowej, obiekt musi przejść kontrolę Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Sanepid). Inspektorzy sprawdzają, czy obiekt spełnia wymogi sanitarne, a także weryfikują dokumentację potwierdzającą, że instalacje wodno-kanalizacyjne, wentylacyjne i grzewcze są prawidłowo zainstalowane i funkcjonują. Po pozytywnej kontroli wydawane jest zezwolenie na działalność.
Spełnienie powyższych wymogów sanitarnych jest kluczowe nie tylko dla legalności prowadzonej działalności, ale także dla zapewnienia komfortu i zdrowia gości hotelowych.