Analiza SWOT jako metoda oceny sytuacji strategicznej przedsiębiorstwa

5/5 - (2 votes)

SWOT jest akronimem angielskich słów strenghs (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse) i threats (zagrożenia).

Analiza SWOT wykorzystuje prosty schemat klasyfikacji, dzieląc wszystkie czynniki wpływające na obecną i przyszłą sytuację strategiczną przedsiębiorstwa według[1]:

  1. miejsca powstawania – na wewnętrzne i zewnętrzne,
  2. sposobu oddziaływania – na pozytywne i negatywne,

ze skrzyżowania tych dwóch kryteriów powstają cztery grupy czynników:

  1. zewnętrzne pozytywne, czyli szanse,
  2. zewnętrzne negatywne, czyli zagrożenia,
  3. wewnętrzne pozytywne, czyli mocne strony,
  4. wewnętrzne negatywne, czyli słabe strony.

Szanse to tendencje i zjawiska w otoczeniu przedsiębiorstwa, które odpowiednio wykorzystane mogą stać się bodźcem rozwojowym i o słabościach istniejące zagrożenia.

Takim czynnikiem, np. z punktu widzenia firmy budowlanej, może być korzystny system kredytowania i opodatkowania, zachęcający do budowania i kupowania mieszkań, czy też struktura demograficzna ludności. Szanse w otoczeniu konkurencyjnym mogą natomiast stanowić: silna pozycja przetargowa firm budowlanych wobec producentów materiałów budowlanych, bezrobocie w regionie ułatwiające pozyskania pracowników, obfitość uzbrojonych terenów budowlanych itp.

Zagrożenia to wszystkie czynniki zewnętrzne, które są przestrzegane przez firmę jako bariery, utrudnienia, dodatkowe koszty działania, niebezpieczeństwa.

Zagrożenie płynące z otoczenia to wyzwanie powstałe w związku z niekorzystnym trendem lub rozwojem wypadków w otoczeniu, które doprowadziły by w przypadku braku odpowiedniej akcji marketingowej do spadku wielkości sprzedaży i zysku[2].

Istnienie zagrożeń zmniejsza potencjał firmy, nie pozwala na pełne wykorzystanie jej mocnych stron i szans.

Dla przedsiębiorstwa budowlanego zagrożeniem może być niska stopa życia ludności ograniczająca efektywny popyt na mieszkania i skłaniająca ludzi do budowania własnymi siłami lub do rezygnacji z poprawy warunków mieszkaniowych.

Mocne strony to specjalne walory firmy, jakimi są jej unikalne zasoby, umiejętności lub inne aspekty odróżniające ją w pozytywny sposób od rywali działających w tym samym sektorze i regionie. Mocne strony muszą być wynikiem wielkości organizacji i polegać np. na dużym udziale w rynku, niskich kosztach jednoosobowych, silnej pozycji przetargowej firmy wobec klientów czy dostawców. Źródłem mocnych stron może być potencjał materialny: nowoczesna technologia, dobry stan techniczny, a w konsekwencji – wysoka jakość świadczonych usług. Mała firmy mogą wyróżniać się np. wysoką jakością oferty lub zaufaniem klienta. Mocne strony mogą dotyczyć zarówno zasobów firmy jak i umiejętności zarządzania, zachowania się na rynku, jak i tworzenia wokół siebie dobrego klimatu.

Słabe strony firmy to wszystkie aspekty jaj funkcjonowania, które ograniczają sprawność firmy lub blokują jej rozwój. Słabe strony są konsekwencją ograniczeń w zasobach materialnych przedsiębiorstwa oraz niedostatecznych umiejętnościach np. w orientacji, marketingu itp. Mogą dotyczyć wszystkich lub tylko niektórych sfer działania, ale nie są obce nawet najlepiej zarządzanym firmom.

Słabymi stronami firmy mogą być np. zły stan techniczny, nieatrakcyjna oferta, niska jakość, brak skutecznego marketingu, skłócone kierownictwo, przerosty zatrudnienia.

[1] Romanowska M., Analiza szans i zagrożeń, ”Businessman Magazine” 1994r. nr 7 s. 58.

[2] Kotler P., Marketing. Punkt…, op. cit., s. 73.