Ubezpieczenia majątkowe (nieżyciowe) obejmują ochroną majątek w postaci rzeczy lub sytuacji majątkowej. Wydaje się słuszne przyjęcie, że przedmiotem ubezpieczenia będzie tu interes majątkowy, rozumiany jako wartość gospodarcza lub wszelkiego rodzaju dobra chronione przez prawo. Na tym tle wyróżnia się w literaturze (Sangowski [1998]):
- ubezpieczenia rzeczowe – majątku w postaci rzeczy (dóbr materialnych),
- ubezpieczenia majątkowe sensu stricte – dotyczące wartości majątkowych należących do ubezpieczonego, które mogą mieć postać:
- wierzytelności (np. należności kredytowe),
- wartości, których uzyskania oczekuje ubezpieczony w przyszłości (np. zysk),
- wartości, które mogą pomniejszyć majątek osoby objętej ochroną (np. zobowiązania).[1]
Posiadaczem tak rozumianego interesu może być każdy podmiot (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej). Interes ten, jako ubezpieczalny jest wycenialny. Wynikają z tego określone konsekwencje, specyficzne dla ubezpieczeń majątkowych:
- istnieje kategoria wartości przedmiotu ubezpieczenia,
- suma ubezpieczenia powinna odpowiadać wartości przedmiotu ubezpieczenia,
- wypadek ubezpieczeniowy jest zdarzeniem negatywnym, powodującym uszczerbek interesu majątkowego,
- uszczerbek (szkoda) jest wymierny w pieniądzu,
świadczenie zakładu ubezpieczeń powinno wyrównać uszczerbek (odszkodowanie), ale w zasadzie nie powinno go przewyższać.
—
[1] W. Ronka-Chmielowiec Praca zbiorowa pod red. Ubezpieczenia rynek i ryzyko, Wydawnictwo Ekonomiczne,Wrocław 2001